Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

John Demos prezanton “Shqipëria në pragun e ndryshimeve 1990-1991”

БНР Новини

Në vitet 1990-1991, situata sociale, ekonomike e politike në Shqipëri doli jashtëkontrollit të partisë-shtet, siç u bë pak më parë në Bullgari dhe në shtetet e tjera tëish-bllokut komunist. Shqiptarët “shqyen” kufijtë dhe iu vërsulën vendeve fqinjeGreqisë e Italisë në kërkim të “parajsës”. Komunistët nuk kishin më asnjë mundësipër ta rikthyer mbi shqiptarët pushtetin e tyre absolut e të frikshëm të ushtruar nëvazhdim të 47 vjetëve, por vazhdonin të kontrollonin proceset politike me anë të“klonimit” të partive të reja – një proces i zhvilluar pikërisht në byronë politike tëPartisë së Punës të Shqipërisë. Zgjedhjet pluraliste të 31 marsit 1991 e patënzanafillën në korrik 1990 me eksodin masiv të shqiptarëve, në nëntorin 1990 melëvizjen studentore, pastaj me lëvizjen sindikale anti-komuniste dhe në janar-shkurt-mars 1991, me protestat e shumta që u zhvilluan në krejt Shqipërinë.

Djegia e dosjeve të PPSH-së në Shkodër më 3 prill 1991

Secili mysafir i galerisë SYNTHESIS në Sofje bëhet dëshmitar i këtyre ngjarjevenëpërmjet ekspozitës së fotografit grek John Demos (Janis Dhimu) “Shqipëria nëpragun e ndryshimeve 1990-1991”. Ajo mund të shihet deri më 11 nëntor.John Demos është një nga fotografët prijës grekë, i diplomuar nëUniversity of Chicago. Vite me radhë ka qenë pedagog në Greqi në fushat e artitfigurativ, fotografisë dhe filozofisë. Veprat e tij ruhen në muzetë e mëdhenj dhe nëgaleritë fotografike në Paris, Çikago, Londër, Lisbonë, Tokio, kurse publiku bullgare njoh me një nga projektet e tij më të shquara “Hijet e Heshtjes”, të prezantuar nëgalerinë SYNTHESYS në vitin 2014.

Në “Shqipërinë në pragun e ndryshimeve 1990-1991” fotot që pasqyrojnë ngjarjetmë të rëndësishme të momentit të turbullt politik janë ekspozuar bashkë me skenarrugore dhe imazhe të zakonshme nga jeta e përditshme të shqiptarëve – ngapërjetimi i lirisë së sapofituar deri në thellësinë e tragjedisë personale. Pikërishtkëtu e gjejmë këtë që e dallon John Demos nga kolegët e tij të shumtë – ndjenja emasës, njohja e një caku që nuk duhet kaluar, kuptimi se fotografi nuk tregongjithçka me çdo çmim. Gjatë vizitës së tij të mëparshme në Sofje ai vetë tha:

Procesioni funeral i tre anëtarëve të Partisë Demokratike, të vrarë më 2 prill 1991 pas demonstratës paqësore në Shkodër, 3 prill 1991

Besimi është ajo gjë, të cilën e fiton fotografi në punën e tij, por jo secili e ka nëvetvete. Një nga arsyet, për të cilat unë mund t’i bëj këto gjëra, kurse kolegët e minuk munden, është krijimi i lidhjes me njerëzit. Unë mund të tregoj ndjeshmëri. Nëshumicën e situatave unë isha aq i emocionuar siç ishin njerëzit para objektivit. Dhe ata e ndienin këtë. Nganjëherë ekspozimi i tërë ngjarjes është gabim. Duhet tërespektojmë dëshirën e njerëzve – çfarë ata pranojnë të tregojnë dhe çfarë jo.

Tiranë, 1991

Pa marrë parasysh se kë fotografon , John Demos e gjen pikëpamjen e saktë, atëkëndvështrim, i cili tregon më shumë se ngjarjen konkrete dhe i cili na çon përtej sëdukshmes, në brendësinë e shpirtit të heronjve të tij. Për këtë arsye derisaqëndrojmë para fotografive të tij, ne i besojmë atij, emocionet na pushtojnë dhejemi gati për t’u bindur atyre.

Ceremonia e varrimit të Arben Brocit të vrarë më 2 prill 1991 në Shkodër

Të njëjtën gjë e ka ndier dhe Ismail Kadare, i cili në vitin 2008 thotë në lidhje meekspozitën “Shqipëria në pragun e ndryshimeve 1990-1991”:

John më tregoi një album tjetër të tij me fotografi nga vende të tjera, përfshin dhenga Greqia – në të njëjtën stilistikë, me të njëjtën ngurtësi të papërpunuar tëshprehjes së njerëzve – dhe duhet të pranoj se në portretet e tij fytyrat e grekëvejanë më të errët, duken bile më të lodhur dhe më të dëshpëruar. Dhe kjo më bindi.Tashmë i besoj njeriut John Demos, i besoj fotografit John Demos.

Foto: Galeria SYNTHESYS



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Një kuintet ndërkombëtar me Vasko Vasilev do të luajë në Kullën Eifel

Violinisti bullgar me famë botërore Vasko Vasilev dhe solistët nga Orkestra e Operës Mbretërore “Kovent Garden” do të mbajnë një koncert klasik akustik më 26 maj në sallën “Gustav Eiffel” të Kullës Eifel. Muzikantë nga 5 kombësi do të jenë së bashku në..

botuar më 24-05-17 3.12.MD
Doc. Natalija Njagollova

Doc. Natalija Njagollova nga Roma: Në Itali ka interes për të studiuar gjuhën bullgare

"La Sapienza" në Romë është një nga universitetet më të vjetra dhe më prestigjioze italiane, i themeluar në vitin 1303. Në ditët e sotme është universiteti më i madh në Evropë për nga numri i studentëve që studiojnë me kohë të plotë. Ashtu si në..

botuar më 24-05-14 7.20.PD

Hapet platforma BERON në internet për burimet në gjuhën bullgare

Agjencia Bullgare e Shkencave prezantoi një platformë për burimet në gjuhën bullgare në internet BERON. BERON është një shkurtim (nga shkronjat e para të Burimeve Gjuhësore Bullgare Online në bullgarisht), por gjithashtu na kujton enciklopedistin..

botuar më 24-05-11 10.20.PD