Rodopet është një prej maleve më të bukura të Bullgarisë. Një prej këndeve të tij më tërheqëse është rajoni i qytetit Devin. Ai disponon mbi 15 burime kuruese minerale, ndërsa pamjet e Shpellës “Jagodinska”, “Urave të mrekullueshme”, “Grykës së Trigradit”, “Grykës së Djallit” dhe të monumenteve arkeologjike të kulturës trake ndalojnë frymën e çdo një turisti dhe adhuruesi të natyrës. Jo më e vogël është edhe magjia e muzikës së Rodopeve dhe e kaba-gajdes tipike për këtë regjion. Ky është instrumenti tradicional i Rodopeve, i cili dallohet për tingëllimin e tij të ulët. Është interesante se haset vetëm këtu. Tradita e ekzekutimit me kaba-gajden si nga të rinjtë, ashtu dhe nga të moshuarit, është shekullore. Gajdja gjithmonë është e pranishme në këngët e Rodopeve. Para disa dekadash në Rodope u krijua orkestra me famë botërore “100 kaba-gajde”, ku bëjnë pjesë muzikantë nga rajoni. Emill Çollakov është udhëheqës i “Orkestrës për fëmijë gajdexhinj” dhe ka kontribut të madh për provokimin e interesit të fëmijëve bashkëkohorë ndaj kësaj vegle muzikore.

Ai na solli hollësi për orkestrën:

“Orkestra për fëmijë gajdexhinj” u krijua në vitin e largët 1956 nga Apostoll Kisjov, themeluesi i “100 kaba-gajdeve”. Në të njëjtën kohë ai vendosi fillimin e shkollës së parë në Devin, ku fëmijët mësohen t’i bien jo vetëm gajdes, por edhe fyellit, tamburasë – instrumente, të cilat gjithahtsu hasen në Rodope. Më vonë muzikanti u vendos në Smoljan, ku gjithashtu krijoi një shkollë, si dhe ansamblin “Rodopa”. Ndërsa në Devin udhëheqësi i formacionit u bë Stojan Jurukov. Gjatë viteve “Orkestra për fëmijë gajdexhinj”  është udhëhequr edhe nga gajdexhiu i njohur Vasill Bebelekov, i cili më vonë u nis për në SHBA dhe para pak kohe u nda nga jeta. Paun Kushlev gjithashtu ka qenë pedagog, si dhe Manoll Tashkov. Nga ai unë e trashëgova orkestrën e gajdexhinjve në fillim të viteve 90 të shekullit të kaluar, kur mbarova Shkollën Kombëtare të Arteve Folklorike – Shiroka Llëka. E udhëheq edhe sot e kësaj dite. Mund të them me krenari se nuk e kemi ndërprerë veprimtarinë tonë deri më sot. Shpresoj se do të jetë kështu edhe në të ardhmen, që ta ruajmë dhe ta popullarizojmë artin e gajdes në vendin tonë. Marrim pjesë në të gjitha tubimet e Rozhenit dhe Koprivshticës. Kemi vizituar Greqinë, Spanjën. Kemi marrë pjesë në Rekordin e Ginesit – “303 kaba-gajdet” dhe jemi shumë krenarë për këtë. Një prej arritjeve tona më të mëdha është çmimi i Ministrisë së Kulturës për kontribut për ruajtjen dhe popullarizimin e identitetit kulturor kombëtar dhe regjistrimin tonë në listën kombëtare të trashëgimisë jomateriale kulturore gjatë vitit 2016.”

Në saje të devotshmërisë së vet Emill Çollakov po vazhdon të popullarizojë ndër fëmijët e Devinit kaba-gajden e vjetër. Vetë ai është mësuar nga mjeshtërit e mëdhenj – Manoll Radiçev, Mihaill Kallfov, Dafo Trendafillov. Në shkollën muzikore në Shiroka Llëka Emill Çollakov ka përvetësuar edhe xhura-gajden e lartë, ka mësuar një sërë disiplinash teorike – dituri të dobishme, të cilat tani i mësojnë fëmijët e shkollës dhe orkestrës.

Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva