“Përqendrimi dhe disiplina në alpinizëm kanë rëndësi kyçe për mua” thekson në një intervistë në vitin 2012 alpinisti i madh bullgar Bojan Petrov. Më 7 shkurt ai do të festonte ditëlindjen e 47-të, në se në vitin 2018 ai nuk kishte mbetur përgjithmonë nën rrëzat e majës 8-mijëshe Shisha Pangma.
Që në moshën e adoleshencës ai shfaqte interes për speologjinë. Pak më vonë zbuloi për veten alpinizmin. Këto dy pasione ishin në ndihmë të profesionit të tij të zoologut studiues. Nga çdo ekspeditë, kudo që të ishte në botë, qoftë në shpellë, qoftë në ndonjë majë, ai rikthehej me bimë, gurë, lloje të reja kandrrash për shkencën. Dhe e gjithë kjo ishte për fondet e Muzeut Kombëtar Natyror Shkencor pranë Akademisë Bullgare të Shkencave ku punonte. Pasi e vunë diagnozën “diabet” ai u bë alpinisti i parë me këtë sëmundje, që pushtoi 10 maja tetëmijëshe. Dhe ai gjithmonë ngjitej pa oksigjen dhe pa ndihmën e sherpave. Kjo sepse ishte i bindur, se alpinizmi është një sport me vete. Bojan Petrovi ishte i bindur se kufiri nuk është kufizim, por rrugë drejt majave më të larta; se aq më lartë ngjitesh, aq më të vogla duken problemet e jetës së përditshme.
Për hapat e vet të parë në alpinizëm në një intervistë vitin 2012 Bojan Petrovi tregon:
Me alpinizëm merrem që nga viti 1990, kur isha për vizitë në ish Bashkimin Sovjetik dhe pata fatin të frekuentoja Tjanshanin. Isha nxënës në klasën e 10-të dhe te unë interesi ndaj shpellave ishte shumë i madh. Mirëpo, rastisi që brenda kësaj vizite të ngjita në dy maja nja 3-4 mijëshe. Kështu lindi interesi im ndaj maleve dhe dëshira të ngjitem lartë, gjithnjë e më lartë. Kur u ktheva në Bullgari fillova të frekuentoj një kurs të alpinizmit dhe atëherë zbulova se kjo është jeta ime. Alpinizmi më ndihmoi të arrij kënde ku zoologët e tjerë nuk mund të shkojnë. Megjithëse dihet, se janë të varfra ekosistemet në majat e larta, aty hasen gjëra interesante të cilat meritojnë të studiohen.
Kur në vitin 2000 u zbulua se është i sëmurë nga diabeti të gjithë mjekët e këshilluan se duhet të harrojë alpinizmin, të heqë dorë nga shpellat dhe të kujdeset për shëndetin. Për këtë periudhë Bojan Petrovi tregon:
Megjithëqë isha pak i shqetësuar, që muajin e parë u përfshi në një ekspeditë të vogël të shpellave në Rumani. Zbulova se me diabet megjithëse është e vështirë është e mundshme të jam pjesë të ekspeditave të tilla. Tre muaj më vonë ngjita në majën Ararat (5 136 metra) në Turqi. Kështu fillova të bëhem më i guximshëm dhe në vitin 2001 mora pjesë në ekspeditën e ngjitjes së majës 8-mijëshe Broud Pik në Karakorum. Në këtë mënyrë dalëngadalë arrita t’u nënshtrojë sëmundjen interesave të mia.
Për ngjitjen më të paharrueshme Bojan Petrovi kujton:
Në vitin 2009 për 8 ditë arrita të ngjitem në 2 maja tetë-mijëshe – Gasherbrum 1 dhe 2. Kur kthehesha nga kjo ekspeditë rashë në një çarje akullnajore. Ky ishte një fluturim nga një lartësi nga 8 metra. Ishte përjetimi më i tmerrshëm për mua. Për fat të mirë kishte një ekspeditë spanjollësh të cilët më zbuluan. Tani gjithçka është në të kaluarën. Mbeti vetëm trauma psikologjike se mund të vdesësh kështu dhe asnjeri nuk do të di se ku je.
Në po këtë intervistë Bojan Petrov shpjegon se alpinisti duhet të jetë i urtë, i përgatitur mirë, mendjemprehtë, i qëndrueshëm fizikisht. Vet ai tregon, se para çdo ekspedite të paktën 6 muaj vrapon në malin Vitosha dhe përpiqet të përballojë një çnivelim të paktën 780 metra. Me çdo ngjitje përmirësonte me disa sekonda arritjen e ditës së mëparshme. Për ndjenjat kur alpinisti pushton majën rrëfen:
Për mua majat 8-mijëshe janë si një kozmos. Nga aty shihet se Toka është e rrumbullakët. Nga çdo majë shikoj majën tjetër. Kur njeriu ndodhet aq lartë tek ai lindet ndjenja se qëndron mbi të gjithë. Prandaj kur kthehem të gjitha problemet për mua duken të vogla në krahasim me këtë të cilën e kam përballuar duke u ngjitur në ndonjë majë. Kështu që mund të them se alpinizmi më ndihmon të përballoj të gjitha problemet në jetë.
Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova
Foto: arkiv personal
Si në shumë vende të tjera nëpër botë, edhe në Shqipëri gjuha bullgare studiohet në mënyrë akademike. Lektorati jonë është pjesë e Departamentit të Gjuhëve Sllave dhe Ballkanike të Fakultetit të Gjuhëve të Huaja në Universitetin e Tiranës dhe prej disa..
Pas Çlirimit të Bullgarisë në vitin 1878, vendi ynë filloi të zhvillohet me ritme të shpejta për të kompensuar mungesën pesëshekullore nga harta historike e botës. Të rinjtë bullgarë diplomoheshin në universitete prestigjioze evropiane dhe ktheheshin..
Ndryshimet në Ligjin për Energjinë, të miratuara nga Kuvendi, shtynë fillimin e periudhës së tranzicionit të liberalizimit të tregut të energjisë elektrike për një vit tjetër – deri në 1 korrik 2025. Ndryshimet duhet të ofrojnë një mundësi graduale për..