Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Bimët e Enjos për shëndet

| rinovuar më 21-06-24 12.42.MD
Foto: Bashkia Jamboll

Më 24 qershor, Ortodoksia feston Lindjen e Shën Joan, Paraardhësit dhe Pagëzor të Zotit. Në kalendarin kishtar ka akoma disa data të tjera për një nderim ndaj kujtimit të shenjtorit, po kështu çdo e martë gjatë vitit i është kushtuar atij. Më 24 qershor është dhe një nga festat më të mëdha popullore bullgare - Dita e Enjos, kushtuar bimëve, ujit, diellit e të gjithë ritualeve për shëndet. E lidhim dhe me  magjinë dhe hamendjen e dikurshme paramartesore me tufat e luleve. Emërtimi vjen nga modifikimi i emrit Joan -Ivan, Janjo, Enjo. Që aty dhe emërtimet e ndryshme në rajonet e veçanta Jenevden, Janovden, Ivanden, Ivëndën, Ivani i Verës e të tjera.

Besimi më i përhapur është se barishtet  dhe bimët e këputura në ditën e Enjos, por para lindjes së diellit, kanë një fuqi të madhe shëruese. Herbalistët modernë, por dhe njerëzit, të cilët përdorin në ditët e tyre të përditshme bimë medicinale, me të vërtetë ngrihen në mes të natës dhe drejtohen ndaj vendeve të tyre të preferuara, që të mbledhin Bimët e Enjos. Një funksion shërues dhe mbrojtës ka dhe Kurora e Enjos, të cilën dikur vajzat e kanë thurur prej bimëve. Si dhe tufën, të cilën disa dhe sot mundohen që ta bëjnë. Sipas recetës popullore, ajo duhet të përmbajë 77 bimë e gjysmë. Kaq janë dhe sëmundjet - 77 janë ato të njohura, kurse “gjysma” është e panjohur. Mjekët popullorë dinë se cilat janë 77 bimët për sëmundjet e njohura, kurse gjysmën i këpusin me sy të mbyllura - një kërcell që bie rastësisht në duart e tyre. Tufa e Enjos thahet dhe ruhet, besohet se me të shërohen sëmundje nga më të ndryshmet. Në këngët popullore, të cilat e shoqërojnë traditën, shpeshherë heroi kryesor është Enjoja mitik, i cili është nisur për të mbledhur bimë.

Shumë e njohur është legjenda, sipas së cilës Dielli lahet në ujin e gjallë herët në mëngjes në Ditën e Enjos dhe vallëzon nga gëzimi. Pas kësaj e ndërmerr rrugën e tij të gjatë drejt dimrit. Secili i cili mundet të shikojë këtë vallëzim të bukur, është i bekuar nga Dielli për shëndet.  Të gjithë lumenjtë, liqenet, burimet janë gjithashtu të bekuar. Thonë se në Ditën e Enjos uji fillon të rrjedhë edhe nga burimet e përthara. Prandaj mendohet se është mirë secili të shkojë deri në ndonjë burim natyror të ujit dhe të lahet, të rrokulliset në vesën e mëngjesit ose të paktën të spërkasë fytyrën me ujë. Në shumë vende sot bëjnë rivendosje të traditës Enjova bulja /Nusja e Enjos/, që përfundon me emërtimin e tufave dhe parashikime paramartesore. Ndizen dhe Zjarret e Enjos - që të mund të shtohet forca e “zjarrit qiellor”. Me fuqinë magjike të këtij momenti nga viti është lidhur dhe besimi se natën para festës endacakë dhe mashtrues shkojnë nëpër fushë, që të vjedhin begatinë e huaj. Kurse mbi vendet, në të cilat ka një thesar të fshehur, dalin zjarre fantazmë.

Por kuptimi kryesor i festës është kujdesi për shëndetin njerëzor - një nga vlerat më të mëdha të bullgarit në të gjitha epokat historike.

Redaktore: Allbena Bezovska

Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Dita e Shën Ignat Hyjmbajtësit - një festë e ngarkuar me pritjen e Zotit të Ri dhe Rilindjen e Diellit

Me 20 dhjetor Kisha Ortodokse Bullgare nderon kujtimin e Shën Ignat Hyjmbajtësit. Sipas besimeve, dhimbjet e lindjes së Nënës së Zotit fillojnë nga kjo ditë. Edhe në këngët popullore thuhet:“Filluan dhimbjet e lindjes së nënës së Zotit”. Në kalendarin..

botuar më 24-12-20 5.40.PD

Nga marmelata e shalqinit e deri tek Dita e Dervishëve - cilat janë "Thesaret e gjalla njerëzore" të Bullgarisë

Tetë tradita autentike bullgare dhe aftësi të përcjella brez pas brezi nga pjesë të ndryshme të vendit u bënë pjesë e Listës Përfaqësuese Kombëtare të Trashëgimisë Kulturore Jomateriale dhe kështu u bënë pjesë e "Thesareve të gjalla njerëzore" të..

botuar më 24-12-12 7.35.PD
Iva Krumova dhe Anabell Casaboff (djathtas)
foto: Agjencia Ekzekutive për Bullgarët Jashtë Shtetit

Anabell Casaboff, një balerinë nga Buenos Aires, e dashuruar me vallet popullore bullgare

Anabell Casaboff është një nga mijëra pasardhësit e bullgarëve në Argjentinë që nuk flasin gjuhën e gjyshërve të tyre, por Bullgaria është çdo ditë e pranishme në jetën e tyre. Ajo është një balerinë e mrekullueshme, kërcen dhe jep mësim baletin klasik, por..

botuar më 24-11-17 8.55.PD