Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Bimët e Enjos për shëndet

| rinovuar më 21-06-24 12.42.MD
Foto: Bashkia Jamboll

Më 24 qershor, Ortodoksia feston Lindjen e Shën Joan, Paraardhësit dhe Pagëzor të Zotit. Në kalendarin kishtar ka akoma disa data të tjera për një nderim ndaj kujtimit të shenjtorit, po kështu çdo e martë gjatë vitit i është kushtuar atij. Më 24 qershor është dhe një nga festat më të mëdha popullore bullgare - Dita e Enjos, kushtuar bimëve, ujit, diellit e të gjithë ritualeve për shëndet. E lidhim dhe me  magjinë dhe hamendjen e dikurshme paramartesore me tufat e luleve. Emërtimi vjen nga modifikimi i emrit Joan -Ivan, Janjo, Enjo. Që aty dhe emërtimet e ndryshme në rajonet e veçanta Jenevden, Janovden, Ivanden, Ivëndën, Ivani i Verës e të tjera.

Besimi më i përhapur është se barishtet  dhe bimët e këputura në ditën e Enjos, por para lindjes së diellit, kanë një fuqi të madhe shëruese. Herbalistët modernë, por dhe njerëzit, të cilët përdorin në ditët e tyre të përditshme bimë medicinale, me të vërtetë ngrihen në mes të natës dhe drejtohen ndaj vendeve të tyre të preferuara, që të mbledhin Bimët e Enjos. Një funksion shërues dhe mbrojtës ka dhe Kurora e Enjos, të cilën dikur vajzat e kanë thurur prej bimëve. Si dhe tufën, të cilën disa dhe sot mundohen që ta bëjnë. Sipas recetës popullore, ajo duhet të përmbajë 77 bimë e gjysmë. Kaq janë dhe sëmundjet - 77 janë ato të njohura, kurse “gjysma” është e panjohur. Mjekët popullorë dinë se cilat janë 77 bimët për sëmundjet e njohura, kurse gjysmën i këpusin me sy të mbyllura - një kërcell që bie rastësisht në duart e tyre. Tufa e Enjos thahet dhe ruhet, besohet se me të shërohen sëmundje nga më të ndryshmet. Në këngët popullore, të cilat e shoqërojnë traditën, shpeshherë heroi kryesor është Enjoja mitik, i cili është nisur për të mbledhur bimë.

Shumë e njohur është legjenda, sipas së cilës Dielli lahet në ujin e gjallë herët në mëngjes në Ditën e Enjos dhe vallëzon nga gëzimi. Pas kësaj e ndërmerr rrugën e tij të gjatë drejt dimrit. Secili i cili mundet të shikojë këtë vallëzim të bukur, është i bekuar nga Dielli për shëndet.  Të gjithë lumenjtë, liqenet, burimet janë gjithashtu të bekuar. Thonë se në Ditën e Enjos uji fillon të rrjedhë edhe nga burimet e përthara. Prandaj mendohet se është mirë secili të shkojë deri në ndonjë burim natyror të ujit dhe të lahet, të rrokulliset në vesën e mëngjesit ose të paktën të spërkasë fytyrën me ujë. Në shumë vende sot bëjnë rivendosje të traditës Enjova bulja /Nusja e Enjos/, që përfundon me emërtimin e tufave dhe parashikime paramartesore. Ndizen dhe Zjarret e Enjos - që të mund të shtohet forca e “zjarrit qiellor”. Me fuqinë magjike të këtij momenti nga viti është lidhur dhe besimi se natën para festës endacakë dhe mashtrues shkojnë nëpër fushë, që të vjedhin begatinë e huaj. Kurse mbi vendet, në të cilat ka një thesar të fshehur, dalin zjarre fantazmë.

Por kuptimi kryesor i festës është kujdesi për shëndetin njerëzor - një nga vlerat më të mëdha të bullgarit në të gjitha epokat historike.

Redaktore: Allbena Bezovska

Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Në zakonin "Pо́le, pо́le" ndërthuren besimi i krishterë dhe traditat pagane të bullgarëve besarabianë

Duke u zhvendosur në Besarabi më shumë se dy shekuj më parë, bullgarët morën me vete një pjesë të ritualeve tona të pasura. Në atdheun e tyre të ri, disa zakone u modifikuan nën ndikimin e traditave vendase, të tjera u zhdukën, ndërsa disa të tjera u..

botuar më 25-01-01 7.00.PD

Fatin e Vitit të Ri e gjejmë te buka, arrat apo... një enë me unaza

Dita e parë e janarit është e mbushur me shumë emocione, pritje dhe gëzime të shoqëruara me shpresën për një vit të bekuar në të cilin çdo pjesëtar i familjes do të jetë i shëndetshëm dhe do të arrijë ëndrrat e tij. Në kalendarin bullgar të festave, 1..

botuar më 24-12-31 6.50.MD

Dhuratë për dhuratë - bukë rituale dhe pjata tek Nata e Buzmit

Në ditët e sotme, si në të kaluarën, që nga mëngjesi i hershëm i Natës së Buzmit, familjet po merren me përgatitjet për darkën më të rëndësishme të vitit. Darka në pritje të Krishtlindjeve është pa mish, por gjithashtu duhet të jetë e pasur dhe e..

botuar më 24-12-24 7.30.PD