Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

“Gjëmon Marica” – himni i Bashkimit të Bullgarisë

Foto: arkiv

Ditën e Bashkimit të Bullgarisë tingëllon pa ndryshim një nga këngët emblematike të dekadave të fundit të shekullit XIX – një kohë në të vërtetë heroike për Bullgarinë. Këngën “Gjëmon Marica” e kënduan vullnetarët bullgarë, opëllçenas, në Luftën Ruso Turke (1878), e cila ishte Çlirimtare për Bullgarinë. Më vonë ajo ngrinte shpirtin ushtarak dhe shoqëronte sukseset e ushtrisë bullgare nëpër fushat e betejave gjatë Luftërave të mëvonshme Ballkanike. 

“O bij bullgarë, e gjithë bota po na shikon. Le të ecim drejt një fitoreje të lavdishme. Marsh, marsh me gjeneralin tonë! Le të fluturojmë në betejë, armikun ta mposhtim!”

Teksti i variantit të parë të këngës u krijua nga Nikolla Zhivkov, arsimtar, publicist, autor i librave shkollorë, krijues i kopshtit të parë fëmijësh tek ne, një rilindës i vërtetë. Pas Bashkimit të Bullgarisë në vitin 1885, “Gjëmon Marica”, por tashmë sipas tekstit të patrikut të letërsisë bullgare Ivan Vazov, u bë himn i Bullgarisë dhe e kreu zyrtarisht këtë rol deri në vitin 1948.

Të dhënat më të përhapura për origjinën e melodisë na kthejnë në mesin e shekullit XIX, kur pas shpartallimit të revolucionit në Perandorinë Austriake (1848) një grup i madh austriakësh duke përfshirë edhe Lajosh Koshut u vendosën për banim në qytetin bullgar Shumen. Ndër ta ishte edhe muzikanti Mihaj Shafran, krijues i orkestrës së parë bullgare nga tipi evropian. Një nga meloditë me popullaritet të cilën e ekzekutonte ky formacion u kthye në një këngë me tekst bullgar.  Më  vonë ajo u bë baza për muzikën e këngës “Gjëmon Marica”.

Versioni që dihet sot po redaktohet nga kompozitori ynë i famshëm Aleksandër Tanev.

E konsideruar gabimisht si një nga simbolet e sundimit monarkik, kënga madje u ndalua për ca kohë.

Pas ndryshimeve politike në vendin tonë në vitin 1989, ajo përsëri zuri vendin e saj midis marshimeve patriotike dhe tingëllon pa ndryshim në festat tona kombëtare.


Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Stefan Diomov

Kompozitori i dashur Stefan Diomon feston jubileun e tij të 80-të

Më 16 shkurt, një nga kantautorët më të dashur bashkëkohor – Stefan Diomov – mbush 80 vjeç. Shpirti i tij djaloshar u ka dhënë jetë dhjetëra hiteve të këngëtarëve dhe grupeve tona më të njohura, por kompozitori krijon edhe muzikë për dokumentarë, shfaqje..

botuar më 25-02-16 6.05.PD

"Dashuria dhe vera"

Kënga "Dashuria dhe vera" u interpretua nga ylli i muzikës pop bullgare Jordanka Hristova në vitin 2023, disa ditë para 14 shkurtit. Si data, ashtu edhe kënga bashkojnë dy festa - të verës dhe të dashurisë: “ Çfarë është vera pa dashuri? Çfarë është..

botuar më 25-02-14 6.00.PD
Hristo Jocov

Prof. Hristo Jocov – mes klasikës dhe xhazit, ku historitë përjetohen

"Një koncert me muzikë origjinale është një mënyrë e shkëlqyer për të festuar ditëlindjen," thotë me buzëqeshje një nga muzikantët më të shquar dhe krijues të xhazit në skenën bullgare, perkusionisti Hristo Jocov. Një fjalë e thënë, një gur i hedhur (Që..

botuar më 25-02-13 9.05.MD