Një e treta e bullgarëve të aftë për punë do të largohen nga tregu i punës deri në vitin 2050, pasi do të arrijnë moshën e pensionit, sipas një raporti të përbashkët nga Agjencia e Punësimit, Komisioni Evropian dhe Organizata për Bashkëpunim Ekonomik dhe Zhvillim. Kjo do të çojë në mungesë të fuqisë punëtore dhe një krizë në sistemin e sigurimeve shoqërore. Fatkeqësisht, Bullgaria është ndër vendet me popullsinë me shkrirjen më të shpejtë në botë.
Për të kapërcyer problemin e rënies dhe plakjes së popullsisë, vendi ynë do të ketë gjithnjë e më shumë nevojë të importojë fuqi punëtore. Dhe duke qenë se kjo prek të gjithë kontinentin, gjatë një debati në Parlamentin Evropian, eurodeputeti Javier Moreno Sanchez theksoi se Evropa ka nevojë për migrim legal – tani dhe aq më tepër në të ardhmen.
“Ne kemi nevojë për punëtorë imigrantë jo vetëm për arsye demografike, por edhe për arsye ekonomike dhe gjeopolitike”, tha ai. - Përveç kësaj, ata përbëjnë një pasuri kulturore për shoqëritë tona. Për të tërhequr këta punëtorë, ne duhet të thjeshtojmë dhe të vazhdojmë të harmonizojmë kuadrin ligjor evropian, i cili rregullon kushtet e hyrjes dhe qëndrimit, duke u dhënë fund pengesave dhe burokracisë”.
Një nga mundësitë për punësimin e specialistëve me kualifikim të lartë nga vende jashtë Bashkimit Evropian është nëpërmjet të ashtuquajturës “Kartë Blu”. Ajo ofron kushte relativisht të lehta për aplikimin e specialistëve në fushën e teknologjisë së informacionit, inxhinierisë dhe të specialistëve me profesione të tjera prestigjioze.
Karta Blu mund të marrin persona me kompetencën e nevojshme, e cila është marrë në shkolla të larta për të paktën tre vjet studim. Punëdhënësi duhet të specifikojë në kontratën e punës një pagë të paktën 1.5 herë më të lartë se mesatarja e vendit tonë dhe t'i punësojë për një periudhë jo më pak se një vit. Është e mundur që dokumenti të lëshohet pa zbatuar disa nga kërkesat ligjore në rastin e profesioneve me mungesë specialistësh të kualifikuar.
Karta e parë Blu në vendin tonë i është dhënë një inxhinieri në vitin 2012 në Stara Zagora. Sipas Donka Zhelevës, një avokate në një zyrë të madhe në Sofje, ajo përdoret më shpesh për të tërhequr punonjës në fushën e teknologjisë së informacionit.
“Procedura ndryshoi dhe që nga qershori i këtij viti të gjitha dokumentet dorëzohen pranë Drejtorisë së Migracionit ose drejtorive rajonale të saj – sqaron juristja. - Më pas pritet qëndrimi i Agjencisë së Punësimit, Agjencisë Shtetërore të Sigurisë Kombëtare dhe Drejtorisë së Marrëdhënieve Konsullore. Një detaj i rëndësishëm është se përveç punëdhënësve, të cilët ishin të vetmit që mund të aplikonin për leje, tashmë këtë mund ta bëjnë edhe shtetas të vendeve të treta me banim në vendin tonë”.
Praktika e Donka Zhelevës tregon se punëdhënësit janë të interesuar për mundësitë që ofron Karta Blu evropiane, por rrallëherë përfitojnë për shkak të procedurës së ngadaltë. Pengesa të tjera, sipas tyre, janë mungesa e dokumentacionit, reklamimi i pamjaftueshëm dhe procesi i papërfunduar i anëtarësimit të vendit tonë në zonën Shengen.
Në vitin 2015 në Bullgari janë lëshuar 61 Karta Blu, një vit më vonë - 115, dhe në vitin 2019 - 268, që është numri më i vogël në Bashkimin Evropian, sipas të dhënave të Eurostat. Në të njëjtën kohë, vendi ynë ka gjithnjë e më shumë nevojë për profesionistë të arsimuar dhe me përvojë.
Përpiloi: Diana Cankova /në bazë të artikullit të Elena Ballabanovës, BNR-Kërxhali/
Foto: consilium.europa.eu, europarl.europa.eu
Nëse kriza politike vazhdon, përfitimet e humbura do të arrijnë një prag nga i cili biznesi bullgar në mënyrë të pakthyeshme do të fillojë të humbasë aftësinë konkurruese për shkak të deficiteve në rritje në arsim, kujdesin shëndetësor,..
Ne po shkojmë drejt opsionit që të mos kemi një buxhet të miratuar shpejt për vitin 2025, tha për BNR Llëçezar Bogdanov, kryeekonomist nga Instituti për Ekonominë e Tregut. Gjatë prezantimit të opsionit alternativ të institutit për buxhetin e shtetit,..
Në 15 vjet - nga 2005 deri në 2020, 75% e ekonomive bujqësore në vend janë zhdukur . Zvogëlimi është nga 500 000 në vitin 2005 në 132 000 deri në vitin 2020, njoftoi Prof. Dr. Bozhidar Ivanov - drejtor i Institutit të Ekonomisë Agrare, në kuadër..