Më 7 dhjetor të vitit 1909 në qytetin malor Bansko lindi poeti-humanist dhe antifashist i madh Nikolla Vapcarov. Për shkak të bindjeve të tij, ai u akuzua në veprimtari subversive dhe u dënua me vdekje me pushkatim. Dënimi u krye në poligonin e qitjes së garnizonit në Sofje më 23 korrik të vitit 1942. Vapcarov është i vetmi mbajtës bullgar i Çmimit të Nderit të Këshillit Botëror të Paqes, me të cilin u nderua pas vdekjes në vitin 1952. Korrespondentja e BNR në Bansko Keti Trençeva tregon:
“Në vitin kur nëna e poetit, gjyshja Elena Vapcarova, mori çmimin botëror për djalin e saj, shtëpia e tyre familjare hapi dyert si muze, gjë që shënoi fillimin e punës muzeore në Bansko. Në të ruhen të gjitha dokumentet e rëndësishme që lidhen me jetën e poetit, historinë e familjes së tij, draftet e poezive të tij, botimin e parë të përmbledhjes me poezi "Këngët motorike".”
Në vitin 1952 kur u bënë dhjetë vjet nga ekzekutimi i Nikolla Vapcarovit në shtëpinë e poetit u rregullua një pjesë e arkivit të tij dhe u rikrijua ambienti i fëmijërisë së tij. Ciceronia e parë turistike ishte nëna e poetes Elen Vapcarova.Shtatë dekada më vonë, interesi i njerëzve nga e gjithë bota për shtëpinë-muze të Nikola Vapcarov dhe veprën e tij po ringjallet gjithnjë e më shumë, thotë drejtoresha e Kompleksit Muzeor në Bansko Svetlla Barjakova:
"Poezia e tij me të vërtetë po përjeton një rilindje, sepse ajo është jashtëzakonisht njerëzore dhe çdokush mund të gjejë veten në të - pikëllimet, problemet, gëzimet, ëndrrat, idealet e tyre. Njerëzit nga e gjithë bota vijnë këtu për t'u përkulur para Nikolla Vapcarov."
Reportazh: Keti Trençeva
Përgatiti në shqip dhe publikoi: Svetllana Dimitrova
Foto: Keti Trençeva, visit-bansko.bg
Si një galerie arti në mes të pyllit e përshkruajnë dëshmitarët shatërvanin me belvedere pranë fshatit Konçerajoni i qytetit Momçillgrad të Bullgarisë Jugore. Fillimi i ndërtimit u dha në vitin 1985 nga babai i Jusein Jusufit dhe një vit më vonë, kur..
Fitues të mëdhenj në edicionin e 28-të të Festivalit të Kinemasë Dokumentare dhe të Animuar Bullgare "Ritoni i Artë" janë filmi i animuar “Një sup i bardhë për një burrë të zi" i regjisorit Henri Kulev dhe filmi dokumentar "Dëshira e Gerit" nga Tonisllav..
Në librin “Bullgaria është kënga ime” Ilija Llukov na shfaqet si një patriot i madh që ka bërë shumë për Bullgarinë”. Kështu e karakterizon këngëtarin popullor që këndoi meloditë më të dashura nga rajoni i Maqedonisë, Galin Georgiev, etnograf dhe një..
Si një galerie arti në mes të pyllit e përshkruajnë dëshmitarët shatërvanin me belvedere pranë fshatit Konçerajoni i qytetit Momçillgrad të Bullgarisë..