Ndryshimet në Kodin e sigurimit social

botuar më 10-10-26 1.07.MD

Është gati varianti përfundimtar i ndryshimeve në modelin e pensioneve në Bullgari. Me miratimin e tij do të garantohet stabiliteti financiar i sistemit të sigurimit social shtetëror, si edhe rritja graduale e pensioneve.

Një nga ndryshimet parashikon rritje të viteve të stazhit të sigurimit. U zgjodh një model i rritjes graduale të stazhit për punonjësit e kategorisë së tretë, e cila është më masivja, që do të fillojë pas katër vjetëve, tha Hristina Mitreva, kryetare e Institutit Kombëtar të Sigurimeve. Parashikohet stazhi të fillojë të rritet me katër muaj nga viti 2015 deri sa të arrijë në 37 vjet për gratë dhe 40 vjet për burrat.

Vetëm për të dhjetë vjetët e fundit për shkaqe të ndryshme deficiti në fondin “Pensione” është shtuar 20 herë dhe tani është mbi 2 miliardë leva (1 miliard euro). Që të kufizohet kjo tendencë, parashikohet që nga janari i vitit 2011 kuota mujore e sigurimit të rritet me 1,8% dhe kështu të arrijë 17,8%. Pritet që me këto mjete suplementare të rriten të ardhurat në fondin “Pensione” të Institutit të Sigurimeve. Kjo do të çojë në likuidimin e deficitit në një etapë më të vonshme. Hristina Mitreva shpjegon:

“Në qoftë se parametrat, me të cilat është formuar politika fiskale afatmesme e qeverisë, do të ruhen të tilla deri në vitin 2013 dhe nga viti 2014 do të fillojë rritja graduale edhe e të ardhurave, edhe e pensioneve, në vitin 2017 është e mundur që në fondin “Pensione” të mos ketë deficit.”

Sipas llogaritjeve, gjatë vitit 2025 pensioni individual në bazë të kuotave të detyrueshme duhet të arrijë 65% të të ardhurave, në bazë të të cilave llogariten sigurimet për pension. Ndryshimet në Kodin e sigurimit social forcojnë dhe disiplinën financiare në sistem, veçanërisht në fushën e pagimit të kompensimeve të ndryshme. Periudha, në bazë të së cilës do të llogaritet kompensimi për shtatzënësi dhe lindje, do të rritet në 18 muaj dhe jo 12 siç ishte deri tani. Kjo imponohet për shkak të mashtrimeve të shumta. Kur konstatohet shtatzënësi, punëdhënësit, më tepër në sektorin privat, rritin kuotat e sigurimeve të nënave të ardhshme, pa rritur rrogat e tyre, dhe kështu ato marrin kompensime më të mëdha nga shteti.

Ndryshimi tjetër prek kategoritë e rrezikshme të punës – minatorë, metalurgë, kimistë etj. Mosha e pensionimit për ta do të rritet gradualisht me gjashtë muaj në vit nga 1 janari i vitit 2015. Për kategorinë e parë të punës mosha e pensionimit e grave do të bëhet 55 vjeç, e burrave – 58 vjeç. Për kategorinë e dytë mosha rritet në 60 vjeç për gratë dhe 62 për burrat. Me ndryshimet në modelin e pensioneve nga viti 2000 deri tani profesionet e rrezikshme siguroheshin suplementarisht në fonde profesionale të pensioneve. Këtej e tutje me administrimin e këtyre fondeve do të merret Instituti Kombëtar i Sigurimeve. Kjo imponohet, sepse në to nuk grumbullohen mjaft të ardhura. Pse është ashtu, shpjegon ministri i punës dhe politikës sociale Totju Mladenov:

“Kjo tregon vetëm një gjë – se skema e fondeve profesionale të pensioneve nëpërmjet skemave të kapitalit është gabuar. Nuk është e rastit se në asnjë vend në BE nuk ka fonde profesionale të pensioneve sipas parimit të kapitalit. Dhe që të mos bëhet kështu që nga 1 janari, kur njerëzit do të marrin këto pensione të vogla, të protestojnë, ne thjesht do ta korrigjojmë modelin. Kështu do të garantojmë se këta 100 mijë veta, punonjës të kategorisë së parë dhe të dytë, do të marrin pensione të mira.”

Përgatiti në shqip: Ekaterina Tarpomanova

По публикацията работи: Millka Dimitrova

Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!