Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Theksi i politikës së brendshme: Shkencëtarët bullgarë - me kontribut në zbulimin e “Pjesëzës së Zotit” në CERN

Zbulimi i një pjese elementare, vetitë e së cilës janë si ato të të ashtuquajturit “Higgs boson”, i cili është i njohur gjithashtu si “Pjesëza e Zotit”, ishte tema, e cila tërhoqi vëmendjen e të gjitha mediave botërore gjatë javës së kaluar. Ajo ishte në qendër të vëmendjes edhe në mediat bullgare jo vetëm për shkak të rëndësisë së madhe të këtij zbulimi, por edhe për kontributin e konsiderueshëm bullgar në të. “Higgs boson”-i është pjesëza më e kërkuar nga fizika bashkëkohore, sepse konsiderohet se ajo do t’i japë përgjigje pyetjes se si është krijuar Universi. Puna mbi këtë projekt ndërkombëtar ka filluar para më se 20 vjetësh në CERN dhe deri tani janë investuar 10 mlrd franga zviceranë. Në të marrin pjesë 39 vende, 193 institute dhe 3300 shkencëtarë. Shkencëtarët bullgarë nga Universiteti “Shën Klementi i Ohrit” dhe nga Instituti për studime bërthamore dhe energjetikë bërthamore pranë Akademisë Bullgare të Shkencave kanë një kontribut të konsiderueshëm në eksperiment që nga vetë fillimi i tij. Ata kanë përqendruar pjesëmarrjen e tyre në një prej dy eksperimenteve të mëdha të Përplasësit të Madh të Hadroneve, i cili duhet të rikrijojë kushtet e Shpërthimit të Madh nëpërmjet përplasjes së dy rrezeve patronesh me një shpejtësi të afërt me atë të dritës. Disa firma bullgare kanë prodhuar një pjesë të pajisjes së Përplasësit, gjë që i ka sjellë vendit tonë mbi 5 mln dollarë. Pjesëmarrja më serioze e shkencëtarëve bullgarë është në dizajnin, prodhimin, testimin dhe integrimin e kamerave me plane rezistuese. Për prodhimin e tyre në Institutin për studime bërthamore dhe energjetikë bërthamore është krijuar një laborator i posaçëm. Aktualisht ekipe bullgare përgjigjen për mirëmbajtjen e këtyre kamerave, marrin pjesë në analizën e të dhënave dhe në interpretimin e rezultateve. Sipas specialistëve ky eksperiment do t’u japë përgjigje jo vetëm shumë pyetjeve fundamentale në fizikë, por do të jetë i dobishëm edhe në sfera të tjera, si për shembull në krijimin e metodave të reja për mjekimin e kancerit, ose për përpunimin e mbeturinave bërthamore.

Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Parashikimi i motit për 20 marsin

Të enjten në orën 11.01. pranvera astronomike po vjen. Temperaturat minimale do të jenë minus 5 dhe 0°. Në Sofje do të jetë rreth minus 3°. Në orët e paradites do të ketë kushte të uljes së dukshmërisë vende-vende në fusha. Gjatë ditës do të..

botuar më 25-03-19 7.30.MD

Një shtetas bullgar që punonte në sistemin e OKB-së ka vdekur në Gazë

Një shtetas bullgar që punonte në sistemin e OKB-së ka vdekur sot në Gazë, sipas informacioneve paraprake të marra nga Ministria e Punëve të Jashtme, njoftoi ministria në faqen e saj të internetit. Informacione shtesë do të bëhen të ditura në një..

botuar më 25-03-19 5.53.MD

Mbi 600 persona dhuruan gjak në vendin tonë në një ditë për të lënduarit në Maqedoninë e Veriut

Në vetëm një ditë, mbi 600 vullnetarë dhuruan gjak për viktimat në Republikën e Maqedonisë së Veriut, të cilët po trajtohen në Bullgari. Kështu tregojnë të dhënat e së martës. Të gjitha qendrat e gjakut raportojnë se vala e ndjeshmërisë vazhdon..

botuar më 25-03-19 5.17.MD