Në kulmin e verës, kur temperaturat arrijnë nivele rekorde vendosim në tryezë kryesisht sallata dhe gjellë të lehta me perime. Dhe me të vërtetë, çfarë gjëje më të përshtatshme për periudhën e vapës nga një sallatë të pasur me domate, speca, tranguj, qepë dhe djathë të bardhë përsipër, me pak vaj dhe uthull. Këtë sallatë e quajmë shope – në bazë të emrit të rajonit rreth Sofjes – Shoplluka. Prej vitesh ajo u bë simbol i kuzhinës bullgare.
Specat dhe domatet, të ardhur në Evropë nga Amerika, prej kohe janë kthyer në disa nga perimet më të blera nëpër tregjet bullgare. Diçka më tepër, Bullgaria ka tradita solide në rritjen e tyre, të cilat kopshtarët bullgarë i kanë shpërndarë në vende si Hungaria, Austria, Rumania e të tjera. Në Bullgari janë krijuar dhe një sërë varietetesh prej domateve dhe të specave.
Përveç në sallatën shope, specat dhe domatet janë në themel dhe të akoma shumë sallatave të tjera dhe shumë gjellë të tjera të lehta për tu përgatitur. Ja dhe një sallatë tipike verore, të quajtur nga populli ljutika. Merren 7-8 speca të trashë, piqen dhe qërohen, spastrohen mirë nga farat. Dy domate të mëdhenj dhe një kokë qepë prihen fare imët. Të gjitha këto bashkë vihen në një kupë hudhre dhe ngjishen, në qoftë se ju pëlqen pak djegësja, mund të vini dhe spec djegës.
Një sallatë tjetër bëhet me speca jeshile të pjekura, të qëruara dhe të prera imët. Ndaj tyre vihet kos detyrimisht më i trashë dhe përzihet mirë. Vihet kripë dhe pak piper i zi i bluar.
Dhe pasi filluam me sallatat vazhdojmë deri te gjella kryesore. Ja dhe një recetë familjare. Merren 15-20 speca jeshile, më të mëdha dhe të trasha, piqen dhe qërohen, u vihet kripë. Me dëshirë mund dhe të skuqen fare lehtë. Renditen nëpër panënët e një tave të thellë. Një kilogramë, kilogramë e gjysmë domate të pjekura fare mirë priten në kube ose bluhen, derdhen në një tenxhere, u vihet kripë. Lihen të ziejnë rreth gjysmë ore derisa të trashet. E shtinë sosin mbi speca, por kështu qe të shikohet pjesa e tyre e gjerë. Kështu gjella duket estetike: e kuqe në mes dhe jeshile në periferi. Konsumohet e ftohtë. Me dëshirë mund t’i shtoni dhe hudhër të shtypur në havan, sidomos në darkë.
Një gjellë klasike verore janë dhe specat e mbushura me përzierje me vezë dhe djathë (mundet dhe gjizë). Që të mos të dalë mbushja, ato mbyllen me kapakë prej domate. Piqen në një tavë të lyer me vaj – derisa mbushja të ngurtësohet.
Madlen Bozhillova Amin është fituesja e çmimit të vitit 2021 të UNESCO-s "Thesari i Gjallë Njerëzor" për një projekt që lidhet me bërjen e kostumit të lashtë të Kjustendillit të quajtur Saya. Kohë më parë, bullgarja u kthye nga jashtë në vendlindjen e..
Një byrek fati është gjithmonë i pranishëm në tryezën bullgare në fillim të Vitit të Ri. Pjata tradicionale për vendin tonë përbëhet nga shtresa brumi me mbushje djathë, vezë dhe gjalpë. Mund të jetë edhe me lloje të ndryshme mishi, presh, spinaq apo..
"Unë jam bullgare" - një projekt fotografik i cili fitoi popullaritet të gjerë në vendin tonë dhe jashtë shtetit, mbushi 9 vjet. Fotot mahnitëse të fotografit Radosllav Përvanov prezantojnë bukurinë e Bullgarisë dhe folklorin bullgar..
Pjesërisht me re
Mot i kthjellët