“Je i bukur, o pylli im! – kjo është një prej këngëve të dashura të bullgarëve, të cilët gjithmonë kemi ndier dashuri ndaj pyjeve tona. Prandaj të gjithë bullgarët reagojnë ashpër, po të ndodhen në një vend me pyje të prera. Këto pamje gjithnjë e më të shpeshta shkaktuan zemërimin e profesorit të matematikës dhe adhuruesit të madh të malit Mihaill Konstantinov. Ai ngul këmbë për një ilaç radikal kundër së keqes kronike – për aplikimin e një moratoriumi të paktën për ahishtat, të cilat formojnë resurset ujore të vendit.
“Ka njerëz, të cilët fitojnë shumë nga eksporti i drurit. Përveç kësaj po vëzhgohet edhe prerje e pyjeve nga ana e romëve, të cilët vdesin nga uria dhe nuk kanë mundësi të tjera për ta nxjerrë bukën e gojës. Ata e shesin drurin më lirë dhe bullgarët preferojnë të blejnë drunj nga ata dhe jo nga firmat e ligjshme” – e bëri të ditur diagnozën e së keqes prof. Konstantinov.
“Në këtë lojë nuk ka të pafajshëm” – thotë ai dhe shton se të gjithë ne, të cilët jemi jashtë lojës dhe nuk bëjmë asgjë për ndalimin e saj, gjithashtu jemi fajtorë. Matematikani rikujtoi thashethemet për ryshfetet e marra nga një nëpunës i lartë, i cili përgjigjet për pyjet:
“Për këtë flitej në vazhdim të një-dy ditëve, këto thashetheme nuk u ripohuan, por edhe nuk u refuzuan dhe skemat e korrupsionit po vazhdojnë. Kryetarët e bashkive, këshillat bashkiakë, policia, firmat për përpunimin e drurit, të cilat janë pronë e “mafisë drusore” po bëjnë një oktapod të madh, i cili i ka shtrirë këmbët e tij në pyjet bullgare dhe i asgjëson. Njerëzit tashmë janë dëshpëruar. Disa prej tyre më thonë se do të përpiqen ta zgjidhin këtë problem vetë. Shpresoj se kjo nuk do të ndodhë, sepse do të bëhemi dëshmitarë të një historie të përgjakshme.”
Pasi të ngarkuarit me detyrën e ruajtjes së pyllit nuk mundin, ose nuk duan t’i plotësojnë angazhimet e tyre, profesori ofron një vendim radikal: “Le t’i vihet një moratorium prerjes së pyjeve, ose të paktën prerjes së ahishtave, nga të cilat varet uji i Bullgarisë.”
Matematikani zemërohet se aktualisht politikanët janë tepër të angazhuar me karrierën e tyre dhe e lënë mënjanë krimin kundër prerjes së pyllit bullgar.
Mihaill Konstantinov dhe një grup bashkëmendimtarësh tashmë kanë shkruar tre letra ndaj autoriteteve përkatëse për prerjen e paligjshme të drurit. Mbi një prej këtyre sinjaleve tashmë filloi hetim:
“Është mirë se një krim i tillë nuk mund të fshihet – thotë matematikani. – “Kufoma” nuk mund të transferohet, ose të fshihet diku, vendi lakuriq mbetet dhe shihet. Në komision do të përfshihen edhe specialistët tanë në këtë fushë, sepse unë e di nga përvoja ime se nuk duhet t’u besohet autoriteteve zyrtare.”
Profesori kërkon gjithashtu moratorium edhe mbi eksportin e drurit. “Ky dimër ishte i ngrohtë dhe në depo ka mjaftë drunj – thotë ai. – Do të ketë edhe për dimrin tjetër”. Tani pyjet asgjësohen për shkak të eksportit dhe kjo duhet ndaluar. “Aktualisht edhe përmes kufijve tokësorë edhe përmes porteve bullgare është duke u eksportuar një sasi e madhe lënde drusore. Le të vendoset një moratorium i plotë mbi eksportin e drurit dhe të shohim pasi i presin këto pemë shekullore, çfarë do të bëjnë ata pas kësaj.”
Është kureshtar fakti se pasi fillojmë t’u flasim autoriteteve për prerjen e pyjeve bullgare, ata citojnë të dhëna statistikore për zgjerimin e pandërprerë të fondit pyjor te ne. Sipas inxhinierit Ljubço Triçkov, shef i drejtorisë “Projekte dhe veprimtari ndërkombëtare” çdo vit pyjet te ne zgjerohen me nja 1500 hektarë. Nga pikëpamja formale kjo statistikë është e drejtë, por nuk saktësohet se zgjerimi është rrjedhim i zgjerimit të trojeve me bimë vetëmbirëse, sipërfaqja e të cilave po zgjerohet gjatë 2 dekadave të fundit, dhe jo i zgjerimit të pyjeve të vërteta.
“Po spekulohet me të dhënat e vërteta – është komenti i prof. Konstantinovit. – Po të asgjësoni ahë 500 vjeç me diametër dy, dy metra e gjysmë dhe në vendin e tyre po duket një fidan i vogël, kjo nuk është rritje e masës drusore, por një spekulim i madh. Ndër të tjera, sistemi i rrënjave i një peme të tillë shekullore është i madh sa një godinë me pesë kate. Rrënja e saj është një filtër jashtëzakonisht i madh, që e absorbon ujin, kur të bjerë shi, dhe pastaj e lëshon ngadalë, po të ketë thatësirë. Pasi i presim këto pyje, do të na befasojnë edhe dy fatkeqësitë – përmbytjet dhe thatësira.”
Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva
Më 31 tetor festojmë Ditën Ndërkombëtare të Detit të Zi. Qëllimi i saj është të tërheqë vëmendjen e shoqërisë për problemet e detit dhe mënyrat për ta mbrojtur atë, për të siguruar një të ardhme më të mirë për 16 milionë njerëz nga gjashtë vende që..
Rezultatet e referendumit për anëtarësimin e Moldavisë në BE, si një qëllim strategjik për t'u shkruar në kushtetutën e vendit, përforcuan pikëpamjen pro-evropiane të vendit, edhe pse me një dallim shumë të vogël nga euroskeptikët. Mirëpo, pritet..
Ambasada e Francës dhe Instituti Francez në Bullgari, në partneritet me Institutin Polar Francez "Paul-Emile Victor", Institutin Antarktik Bullgar, Universitetin e Sofjes "Shën Kliment Ohridski" dhe Televizionin Kombëtar Bullgar organizojnë një takim..
Zoti i ka dhuruar njeriut cilësinë e madhe - të ëndërrojë, dhe ne ëndërronim që pikërisht këtu, në Muzeun Getty, të dëgjonim në bullgarisht për hapjen e një..
Para zgjedhjeve presidenciale në SHBA, jo vetëm amerikanët janë të emocionuar. Edhe evropianët po presin me frymë të lodhur rezultatet – a do të..