Përfundoi edicioni i parë i çmimeve vjetore folklorike. Gjatë vitit 2014 ato u ishin kushtuar këngëtarit të madh popullor Boris Mashallov dhe 100 vjetorit të lindjes së tij.
I quajnë çmimet vjetore “Oskarët folklorikë bullgarë”. Dhe kjo nuk është shaka. Kategoritë, në të cilat bëhet nominimet janë më se dhjetë, ndërsa për rezultatin përfundimtar fjalën e kanë specialistët, dëgjuesit dhe adhuruesit e artit popullor. Mikpritës i edicionit të parëm ishte qyteti Smoljan. Që në fillim të vitit ishte shpallur çmimi për kontributin e tërësishëm që mori këngëtarja legjendare nga Dobruxha, Verka Siderova.
Ideja për çmimet vjetore i përket Konstantin Llazarovit – ish interpretues i valleve popullore, themelues i radios folklorike “Menci” (Gjyma). Sipas tij, çmimet janë një njohje për arritjet e instrumentistëve, këngëtarëve etj. Jepen për shfaqje profesionale në fusha të ndryshme si edhe për trashëgimi të rëndësishme jo materiale folklorike. Nominimi bëhet në bazë të sistemit të caktuar, votimi është në sajtin e çmimeve vjetore. Ato janë individuale ose kolektive. Ja se çfarë tregoi Konstantin Llazarovi për Radio Bullgarinë: “Dua t’i falënderoi posaçërisht Dobrinka Georgievës – vajzës së Boris Mashallovit, e cila në dha leje të vendosim emrin e tij në titullin e çmimeve të para vjetore. I jemi mirënjohës edhe bashkisë së Smoljanit për mbështetjen, si edhe të gjithë sponsorëve, pa të cilët nuk do të mbahej kjo festë. Të mëdha janë meritat e Adrian Petrovit – kryeudhëheqës artistik i ansamblit “Rodopa”, i cili punoi me vetëmohim për spektaklin e mrekullueshëm. Dobrinka Georgieva përgatiti tekstin me të cilin prezantuam para publikut momentet më të rëndësishme nga rruga krijuese e Boris Mashallovit. Dëgjuam me publikun këngën e tij emblematike të incizuar “Ka filluar të belbëzojë qengji”. U krijua një atmosfere shumë emocionuese, publiku u ngrit në këmbë për të shprehur respektin e tij ndaj këngëtarit të paharruar. Krahas të gjitha çmimeve të tjera, fituam edhe çmimin për sponsor të vitit. Për mua është me rëndësi, se ka njerëz nga fusha e biznesit të cilët ndajnë mjete për zhvillimin e artit folklorik.”
Në kategorinë “Instrumental të vitit” ishte dalluar pjesa “Lamtumirë” nga albumi i çiftelisti Georgi Petrov. Ai u nda nga jeta para disa muajve, por nominimi ishte bërë që në muajin shkurt. Georgi Petrovi ishte pa konkurrencë për këtë dallim.
“Ideja për këto çmime është shumë e mirë – tha Nedjallko Nedjallkovi. – Kategoritë e shpallura përfshijnë solistë, duete dhe trio, koreografi etj. Në kategorinë për trashëgimi të gjallë folklorike ishte dalluar riti “nestinarstvo”( kërcim mbi prush). Çmimin e mori një grua që është valltarja më e moshuar. Më gëzon shumë fakti, se ka një forum të tillë i cili mbledh krijues nga të gjitha fushat. Më pëlqen shumë ideja e Konstantin Llazarovit dhe do të mbështes në të ardhmen. Organizatorët kanë vendosur çdo vit t’u kushtojnë çmimet emrave të mëdhenj në muzikën popullore, që kanë lënë gjurmë në histori. Vitin tjetër dhënia e çmimeve do të bëhet në qytetin Trojan – vendlindja e këngëtares së madhe popullore Gjyrgja Pinxhurova, për shkak të 120 vjetorit të lindjes së saj.”
Përgatiti në shqip: Sofia Popova
Fotografitë janë ofruar nga organizatorët
Nuk ka statistika që përmbledhin numrin e saktë të grupeve bullgare të vallëzimit jashtë vendit. Por një gjë është e sigurt - këto grupe të krijuara vetë, të shpërndara në të gjitha kontinentet, janë një urë lidhëse e gjallë midis Bullgarisë dhe pjesës..
Herët në mëngjes djemtë dhe vajzat mblidhen nëpër livadhe që të luajnë me diellin. “Besohet se atëherë dielli luan sepse është solstici më i gjatë i vitit” – kjo është gjëja më e rëndësishme që duhet ditur për Ditën e Enjos, sipas tetëvjeçarit Ivo..
Një Muze Etnografik Rajonal në Plovdiv hap dyert për edicionin e 16-të të Javës së Artizanateve Tradicionale, raportojnë organizatorët e muzeut. Hapja është në Ditën e Enjos (24 Qershor), e nderuar në traditën tonë popullore si dita e barërave dhe fuqisë..
Thonë se për të njohur një vend duhet jo vetëm ta shohësh me sy, por edhe ta shijosh. Çdo fshat bullgar, çdo qytet apo rajon ka frymën dhe aromën e vet..