Gjatë javës së kaluar specialistë nga Spitali Universitar Bullgar “Aleksandrovska” dhe Klinika e psikiatrisë së fëmijëve “Shën Nikolla” shpallën rezultatet nga projekti “Zhvillimi i programeve efektive për një diagnostikim të hershëm të fëmijëve me autizëm në Bullgari përmes aplikimit të instrumenteve të standardizuara ndërkombëtare”. Për vit në Bullgari, përafërsisht 300 fëmijë diagnostikohen me autizëm. Njohja e kësaj sëmundjeje, në një etapë të hershme, dhe drejtimi ndaj shërimit është qëllimi bazë i Ministrisë shëndetësore. Projekti kryhet në dy etapa, në të cilat specialist nga Suedia, duhej t’i njohin dhe t’i arsimojnë psikologët bullgarë, pediatret dhe psikiatrit me dy instrumente, të cilat garantojnë një diagnostikim shumë të saktë të autizmit.
Çfarë probleme dhe vështirësi kanë takuar specialistët gjatë ekzaminimit të pacientëve të vegjël dhe me çfarë ky projekt do të jetë i dobishëm për ta?
“Duhet të bëhen përpjekje që ekzaminimi të bëhet një procedurë standarde – tregon udhëheqësja e ekipit ekspertësh prof. Nadja Pollnareve. – Në këtë drejtim është punuar, ka shumë instrumente të përkthyera psikologjike, bile në kuadrin e këtij projekti. Prindërit i kushtojnë një vëmendje gjithnjë e më të madhe zhvillimit të hershëm të fëmijëve, por kjo duhet të jetë prioritet dhe të mjekut familjar. Ata duhet të jenë të pajisur me instrumente, të cilat japin rezultate të sakta, sepse caktimi i një diagnostikimi të tillë të rëndë është tepër stresues për prindërit. Nga përvoja që kemi mund të bëjmë konkluzionin se, prindërit e rinj duhet të përkrahen nga mjekët personalë. Një përshtypje shumë të mirë na bën se, mësuesit në çerdhe dhe kopshte janë të përgatitur shumë mirë dhe janë një faktor i rëndësishëm në stimulimin e prindërve të kërkojnë një ndihmë të hershëm të mjekëve.”
I gjithë procesi i diagnostikimit tek fëmijët në spektrin e autizmit është falas për prindërit e tyre, por ai është i realizueshëm vetëm në sistemin e një spitali të caktuar. Docenti Dimitër Terziev, drejtues në sektorin ditor në Klinikën e psikiatrisë së fëmijëve, sqaron se çfarë pjese nga shërimi merret përsipër nga Arka e shëndetësisë dhe si kalon ai.
“Prindërit duhet të sigurojnë vizita të rregullta të fëmijëve gjatë kohës së shtrimit ditor në spital. Analizat janë psikologjike dhe psikiatrike, duke përfshirë një varg vërejtjesh. Financimi merret përsipër nga Ministria e shëndetësisë, e cila i paguan spitalit për çdo një pacient. Kjo formë ditore spitalore është ndihma e vetme, të cilat prindërit mund të mos të paguajnë. Kuptohet se, në qoftë se përdoret ndihma psikiatrike e diagnostikimit dhe një terapi shtesë – ajo paguhet.”
Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva
Fotografi: alexandrovska.com dhe clinica.bg
Instituti për Shkenca Kompjuterike, Inteligjencë Artificiale dhe Teknologji (INSAIT) pranë Universitetit të Sofjes “Shën Kliment Ohridski" vuri në dispozicion për përdorim falas Chat aplikacionin BgGPT me inteligjencë artificiale të gjeneratës së..
Me iniciativën e Kishës Ortodokse Bullgare, më 30 shtator dhe 1 tetor të vitit 1998, në Sofje u mblodh një Tubim Panortodoks për të ndihmuar kapërcimin e përçarjes midis klerikëve tanë. Atëherë, megjithë nxitjet e Patrikut të Stambollit Bartolomeu,..
Shteti ynë bëhet vendi i parë në BE që ka inteligjencë artificiale në një nivel të lartë teknologjik në gjuhën e tij, krijuar nga një organizatë shkencore me financim shtetëror. Inteligjenca artificiale e gjeneratës së re, e krijuar për të punuar në..
105 vjet më parë, më 27 nëntor 1919, në periferinë e Parisit, Neuilly-sur-Seine, u nënshkrua një traktat që i dha fund zyrtarisht pjesëmarrjes së Bullgarisë..
Në BE ka reagime të ndryshme në lidhje me vendimin e presidentit amerikan Joe Biden për të lejuar Ukrainën të godasë thellë brenda territorit rus me armët e..