Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Burgu-muze në qytetin Veliko Tërnovo ruan kujtimin për qindra revolucionarët bullgarë

Burgu i vetëm oriental në Bullgari është i ndërtuar gjatë vitit 1854 në qytetin Tërnovo për nevojat e pushtetit turk. Që nga viti 1854 deri në vitin 1954 ai është përdorur sipas qëllimit.

Shumë revolucionarë bullgarë janë sjellë për një kohë të shkurtërkëtu, kanë qëndruar dhe pas kësaj janë dërguar për në qytetet Ruse ose Sofja, ku ka pasur procese kundër tyre.


“Prova e parë për restaurimin e muzeut dhe krijimin e ekspozitës së muzeut është bërë gjatë vitit 1960. Gjatë vitit 1985 godina trekatëshe është mbyllur, por gjatë vitit 1989 rishqyrtohet ekzistenca e ekspozitës. Në variantin e saj të tanishëm ajo ekziston që nga viti 2006 - tregon docentja Svetlla Atanasova nga Muzeu Rajonal i Historisë në qytetin Veliko Tërnovo. Atëherë është e rivendosur pjesa rilindëse e burgut, kurse në katin e poshtëm është eksponuar salla për tortura dhe janë treguar sende të ndryshme për torturë. Janë përshkruar dhe torturat më shpesh të aplikuara. Në katin e dytë janë restauruar tri qeli me atmosferën autentike të interierit, aksesorët, ndihmesat e përdorura nga të burgosurit, si dhe një birucë burgu me 5 qeli për një person, të cilat kanë funksionuar në kohën e luftërave për një çlirim kombëtar.”


Revolucionarët Filip Totju dhe Zahari Stojanov, vojvoda Stefan Karaxha, pjesëmarrësit në Kryengritjen e Prillit nga viti 1876 Todor Kableshkov, Todor Kirkov e të tjerë, janë vetëm disa nga luftëtarët për liri, të cilët kanë qenë në burgun e Tërnovos.  


“Si një pjesë e re nga ekspozita është përdorur korridori i godinës. Në këtë galeri janë paraqitur portretet e të gjithë 399 personave, të cilët kanë qenë të mbyllur këtu. Gjatë formimit të muzeut gjatë vitit 2006 specialistët tanë kanë hulumtuar informatë për të gjithë këta njerëz -tregon docentja Atanasova.Në muze gjëja më e vlefshme është atmosfera autentike. Këtu nga data 27 deri më 31 dhjetor 1872 në një qeli të veçantë deri në nisjen e tij për në gjyq dhe vdekjen e tij në Sofje, ka qenë i arrestuar dhe Vasill Levski. Ambienti i qelisë ku ai ka qëndruar, po kështu është ruajtur. Është treguar dhe qelia në të cilën ka qenë i mbyllur Filip Totju. Ai është vojvoda dhe rebeli i vetëm bullgar, i cili ka arritur të arratiset nga burgu (1858). Është bërë një rikrijim i ngjarjeve gjatë asaj periudhe: një kapak, nën të cilin ai ka gërmuar një tunel drejt murit dhe ka mundur të hidhet përmes mureve të larta prej guri.”

Qyteti Tërnovo luan një rol të rëndësishëm në luftërat për çlirimin kombëtar. Qyteti  është kryeqyteti i vjetër bullgar dhe kryeqyteti i fundit përpara sundimit osman në fund të shekullit të 14. Në shpirtin dhe zemrën e bullgarit qyteti Tërnovo gjithmonë ka qenë kryeqyteti i përhershëm i Bullgarisë, prandaj provat e para për një rezistencë antiosmane lidhen pikërisht me të.

“Këtu krijohen komitetet revolucionare dhe përhapet organizata e brendshme revolucionare. Që këtu është Stefan Stambollovi, i cili ka luajtur një rol aktiv në Lëvizjen Nacional-Çlirimtare. Gjatë kohës së Luftës Ruso-Turke, selia e gjeneralit Gurko është e përqendruar në një fshat në regjionin e qytetit Tërnovo. Kryeqyteti i lashtë Tërnovo është i lidhur po kështu me trashëgiminë historike, me shtetin bullgar. Jo rastësisht këtu farkëtohen ligjet e Principatës së re” - thotë docentja Svetlla Atanasova dhe shton:

Në prag të festës kombëtare 3 mars u uroj të gjithë bullgarëve të kenë shëndet, ta duan Bullgarinë dhe më shpesh t’i shpien fëmijët e vet nëpër muzetë bullgarë. Sepse pikërisht muzetë ruajnë thesaret e arsyes, të frymës dhe të kujtesës historike.”

Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva

Foto: museumvt.com



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Galeria

Më shumë nga rubrika

Në Bullgari, 26 marsi është Dita e Trakisë

26 Marsi është Dita e Trakisë – kështu data është e regjistruar në kalendarin zyrtar bullgar në vitin 2006, por festohej disa dekada më parë. Në këtë datë të vitit 1913, ushtria bullgare pushtoi Kështjellën e Edrenesë të konsideruar në atë kohë "të..

botuar më 24-03-26 3.13.MD

"Refugjatët" - një histori për të dëbuarit dhe të shpëtuarit në Bullgari

Ikja nga vendlindja dhe toka amtare dhe udhëtimi i gjatë përmes të huajës dhe të panjohurës - fati i të gjithë refugjatëve është i ngjashëm ndër vite, dhe arsyet janë gjithmonë të njëjta. Njerëzit dëbohen për shkak të luftës ose besimeve fetare, për shkak..

botuar më 24-03-21 7.15.PD

Ne hyjmë në Kreshmë pa një bari shpirtëror

“Dhe na i fal borxhet tona, sikurse edhe ne i falim borxhlinjtë tanë...” Çdo i krishterë kujton kuptimin e kësaj fraze nga Lutja e Zotit, sepse mësimi i Krishtit për dashurinë dhe faljen është krijuar rreth saj. Ai e di se ai që nuk është..

botuar më 24-03-17 10.05.PD