Ditët e fundit në shtyp lexojmë se raportet e uzinave ushtarake shtetërore tregojnë ulje të konsiderueshme të shitjeve të tyre gjatë tremujorit të parë të 2018-ës. Në sfondin e rezultateve për të njëjtën periudhë të vitit 2017 informacionet bëjnë më tepër përshtypje. Atëherë sipërmarrjet ushtarake shtetërore përmirësonin edhe më shumë rezultatet e tyre të larta financiare, punësonin më shumë njerëz në prodhim. Dhe kjo ishte për shkak të konflikteve luftarake në botë dhe proceseve të riarmatosjes në rajone të ndjeshme si Lindja e Mesme, India, Afrika Veriore, ku industria jonë e armëve ka pozita të favorshme.

Firmat private në këtë sferë akoma nuk kanë botuar raportet e tyre, por sipas analizatorëve kompanitë shtetërore nuk përbëjnë një përjashtim dhe bëhet fjalë për tendencë për tërë sektorin. Në një artikull në gazetën “Kapitall” komentohet se cikli i rritjes së industrisë së armëve tashmë ka mbaruar. Gazeta komenton se në parim biznesi i uzinave ushtarake është ciklik dhe varret nga situata politike në botë – kryesisht nga ajo në shtetet, të cilat tradicionalisht janë klientë të kompanive të specializuara bullgare. Pikërisht në sajë të konflikteve në rajone të tilla industria bullgare e armëve fitoi pozita të mira dhe ato siguruan ambient të favorshëm për punën e tyre në vazhdim të disa viteve. Por tani tendencat janë ne cikël rënës.  Tashmë gjysmë vit kontratat e porosive në eksport shënojnë ulje. Për tremujorin e parë të vitit 2018 ulja në të ardhurat e kompanisë ”Uzinat e Makinëndërtimit të Vazovit” është e madhe – gati 23-herësh. Rezultatet vjetore të unazës së qytetit Sopot, ku punojnë 4 500 veta gjithashtu tregon rënie, pavarësisht se atje ritmi është më i matur. Kompania tregtare “Kintex” raporton për uljen e të ardhurave të saj pak më se ¼ dhe për uljen e fitimit 8%. Në disa uzina, ndër të cilat është firma private “Arsenal” tashmë shkurtojnë numrin e punonjësve të. Sipërmarrje të tjera tani për tani reduktojnë stafin e tyre në “mënyrë të natyrshme” (nuk punësojnë persona të rinj në vendin e atyre që dalin në pension ose lënë vendin e punës).

Në këtë situatë vetëm uzina “Avionams” për riparimin e teknikës së aviacionit në qytetin e Plovdivit përbën përjashtim.  Dhe kjo është në sajë të kontratës së saj me NATO për riparimin e helikopterëve me vlerë 160 mln. dollarë. Për tremujorin e parë të vitit 2018 shoqata ka të ardhura 11% më të larta dhe realizon fitim. Akoma më të mira ishin rezultatet e saj për vitin 2017.

Përpiloi: Stoimen Pavllov

Përgatiti në shqip: Jordanka Ivanova