Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Lufta me kancerin po vazhdon

Foto: Архив
4 shkurti është Dita Botërore për Luftë me Kancerin. Çdo vit rreth 12 milionë veta nëpër botë sëmuren, kurse pre tyre përafërsisht 3,2 milionë janë evropianë. Statistika shqetësuese tregon se, në Bashkimin Evropian, sëmundjet onkologjike janë shkaku më i shpeshtë për vdekje pas sëmundjeve të zemrës. Sipas të dhënave të Ministrisë së Shëndetësisë në Bullgari, çdo vit diagnostikohen 34 mijë raste të reja.

© Foto: zdrave.net

Në Bullgari më i shpërndari është kanceri i gjirit, kurse te meshkujt – të mëlçisë së bardhë. Në një intervistë për Radio Bullgarinë dr. Rosica Krësteva, kryetare e klubit “Onkolog i ri” thotë se, gjatë viteve të fundit te ne rastet më të shumta prej kancerit të gjirit te gratë zbulohen në një stad më të shpejtë. Si tërësi njerëzit tanimë tregojnë një përgjegjësi më të madhe ndaj shëndetit të vet. Më shpesh njerëzit shkojnë te doktori dhe prandaj gjithnjë e më rrallë zbulohen sëmundjet në një etapë të përparuar. “Sa i përket profilaktikes mjaft nga gratë tanimë dinë se çfarë dhe se si të bëjnë – sqaron mjekja. Ato mësojnë për këtë si nga fushatat, të cilat bëhen nga organizatat e pacientëve, qoftë edhe nga programet arsimuese ose transmetimet shëndetësore. Është fakt se, kjo sëmundje në Bullgari me të vërtetë zbulohet herët, por mjerisht nuk ka një program të përpunuar dhe të aplikuar skrining për të në Bullgari, në ndryshim nga Greqia për shembull ku ka. Aktualisht është formuar një grup pune pranë Ministrisë së Shëndetësisë, që përpunon strategji për luftë me këtë sëmundje. Deri më disa muaj Plani Kombëtar Kundër Kancerit do të jetë fakt dhe vendi ynë ka një sistem të ndërtuar prej masave, të drejtuara konkretisht mbi sëmundjet e kancerit.”

Klubi “Onkologu i ri” është krijuar gjatë vitit 2004 me ide të profesorit Ivan Çernozemski – një onkolog i njohur. Qëllimi i mjekëve të rinj në degë është të mblidhen dhe të ndajnë idetë e veta, dhe po kështu dhe të fitojnë nga përvoja e specialistëve prijës në këtë fushë. Fillimisht mbledhjet janë jozyrtare, në to vijnë specialistë në kimioterapi dhe onkologë. Me kalimin e kohës prania zgjerohet dhe nga klubi ftojnë terapevt të rrezatimit, kirurg, gjinekologë, gastroenterologë e specialistë të tjerë, të cilët ndeshen me këtë lloj sëmundje. Kufizimi i vetëm është mosha – deri më 40 vjeç. Që nga viti 2009 klubi ka dhe një regjistrim zyrtar.

“Bëjmë nga disa mbledhje në vit, ku gjatë viteve të fundit organizojmë nga një takim të madh ndërkombëtar, në të cilin ftojmë specialistë nga vendi dhe nga jashtë – vazhdon doktoresha Krësteva. – Klubi ynë u prezantua gjatë vitit të kaluar në Kongresin Evropian të Onkologjisë. Aty pamë se, kjo që po ndodhet në Bullgari, prek dhe vendet e tjera. Këmbyem ide me kolegë nga shtetet e ndryshme. Përveç kësaj, me këmbëngulje po kërkojmë mundësi për specializim të mjekëve të rinj jashtë shtetit. Duam që ata të fitojnë një përvojë ndërkombëtare, të cilën të mund ta aplikojnë këtu” – është kategorike Rosica Krësteva. Sipas saj dijet dhe mjeshtëritë të cilat i fitojnë specialistët tanë, janë në një nivel botëror. Ajo e cila mungon, është më tepër e lidhur me bazën materiale dhe me aparaturën moderne.

“Sëmundjet e kancerit nuk janë sëmundja më e keqe, e cila mund të zbulohet te ndokush – është e bindur dr. Rosica Krësteva. – Ka mënyrë që ajo të mund të luftohet. Fillohet me një moment thjesht psikologjik. Pas kësaj vjen dhe ndërhyrja jonë – e mjekëve me shërimin, qoftë ai kirurgjik, me ilaçe ose përmes terapisë së rezeve. Por në realitet kjo sëmundje mund të shërohet dhe kjo deri diku varet prej nesh. Unë jam përkrahëse e kësaj që të gjithë ne bashkërisht të marrim pjesë në këtë betejë.”

Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva
По публикацията работи: Diana Hristakieva


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

"Survivor" bullgar ose ndryshe si mbijetojnë banorët e fshatit Radevo

Fshati Radevo ndodhet në Bullgarinë Verilindore, jo shumë larg nga kryeqyteti ynë detar dhe po ashtu qytet i madh turistik - Varna, distanca është rreth 30-40 minuta me makinë. Në Radevo ka jo më shumë se 60 banorë, shumica e të cilëve janë mbi 60-70..

botuar më 24-09-24 7.25.PD

Fshati Gomotarci ruan gjallë kujtesën dhe traditat e prodhimit të verës, por ka edhe jo pak probleme

Fshati Gomotarci në Vidin ka një histori të çuditshme. Dikur ndodhej në një vend tjetër, kilometra larg nga aty ku është tani. Pasi një murtajë e tmerrshme goditi një pjesë të madhe të banorëve të tij, të mbijetuarit vendosën të digjnin shtëpitë e tyre..

botuar më 24-09-21 8.30.PD

11 universitete nga 9 shtete marrin pjesë në Konferencën “Bullgaria Piktoreske. Dialogët ndërdisiplinorë në shtëpi”

Nënpresidentja Ilijana Jotova u takua me pjesëmarrësit e Konferencës së Tretë Ndërkombëtare të Udhëtimit "Bullgaria Piktoreske. Dialogët ndërdisiplinorë në shtëpi”. Projekti, i cili po realizohet nën patronazhin e nëndëspresidentit, përfshin kërkime..

botuar më 24-09-19 10.02.PD