Autizmi prek një fëmijë në çdo 150 në botë. Ose 2 për qind e popullatës në glob vuan nga kjo sëmundje. Në Bullgari ende nuk ka një regjistër të autistëve. Numri i tyre supozohet të jetë rreth 140 mijë. Autizmi është ajo gjendje e çrregullimit e cila veçohet me vështirësi në komunikimin social.
Çifti Petër e Lilia Kondevi nga qyteti Pazarxhik i Bullgarisë Jugore kanë katër fëmijë. Njërin prej djemve e kanë autist. Që kanë kuptuar për sëmundjen e fëmijës, çifti vazhdimisht kërkon metoda të ndryshme mjekimi.
“Kuptuam për Terapinë Hiperbarikeme Oksigjen (HBOT), ndryshe kjo është dhoma hiperbarike, shpjegon babai Petër. – Në Bullgari kjo terapi nuk është e përhapur, sepse po thuaj se nuk ka dhoma të tilla. Në atë moment kur kuptuam për mjekësinë hiperbarike, kjo e fundit ofrohej vetëm në dy qytete të mëdha – Sofje dhe Varna. Dhe neve na duhej të udhëtonim kohë të gjatë. Shoku im më solli një dhomë hiperbarike për përdorim në kushte shtëpiake. Por pas 40-50 seancave djali nuk pati përmirësim të dukshëm. Dallimi midis mjekimit shtëpiak dhe atij spitalor, në rastin tonë, është te presionet që ia durohet pacienti. Pra, dhoma hiperbarike shtëpiake punon me më pak presion dhe nuk ka oksigjenit suplementar. Ndërsa dhoma hiperbarike spitalore mundëson përdorimin e oksigjenit në një presion më të lartë ku pacienti mund të thithë 100% oksigjen.”
Pasi që nuk ka parë përmirësim në gjendjen shëndetësore të fëmijës së tij çifti ka vendosur të shkonte në Varna. Pas 45 procedurave radhazi, Emili ka dhënë rezultate të dukshme. I vogli autist e ka ndierë trupin e vet më të shëndoshë, ka filluar të kërcejë dhe të vizatojë. Disa muaj pas terapisë në spitalin e Varnës, fëmija ka bërë terapi dhe në spitalin e Sofjes. Prindërit e tij besojnë se dhoma hiperbarike e ndihmon Emilin. Për këtë arsye babai i tij ka ndërmend të krijojë një dhomë të tillë në shtëpi për djalin e vet.
“Unë jam pasionuar pas gjërave teknike dhe mendoj se kjo më ka shtyrë të bëj një dhomë hiperbarike për djalin tim autist, thotë Petër. – Jam i bindur se mjekësia hiperbarike do të jetë e dobishme për Emilin. Konstruksioni nuk është i komplikuar. Po të gjesh kohë të lirë, po të disponosh mjete teknike dhe po të kesh dëshirë, do ta sjellësh dhe atë dhomë hiperbarike në kushte shtëpiake. Unë i kam të tretë.”
Dhoma hiperbarike përbëhet nga shumë elementë teknikë. Me rëndësi të madhe është që komponentët të jenë të besueshëm dhe t’u përgjigjen kërkesave teknike. Çdo komponent është i licencuar dhe është testuar.
Në Bullgari nuk ekziston rregullorja për dhomat hiperbarike. Në një moment të dhënë kjo gjë mund të jetë problem, por Petër është i gatshëm të mbrojë shpikjen e vet. Siç pohon ai: “për këtë aparaturë kam lexuar më shumë se sa për arsimin që kam kryer”. Ka dy muaj që djali i tij e përdor dhomën hiperbarike. Emili është i lumtur, i qetë dhe komunikues. Veçoritë e autizmit po thuaj se janë zhdukur, me përjashtim të të folurit. Emili u bashkohet lojërave me fëmijët e tjerë, është bërë fëmijë normal. Prindërit e tij janë tepër të kënaqur, megjithëse terapia duhet vazhduar dhe më tej.
Mjekësia hiperbarike nuk i ndihmon vetëm autistët, por dhe pacientët me çrregullime të tjera, me probleme në sjellje dha ata me hiperaktivitet etj. Dhoma hiperbarike ka efekt pozitiv në shërimin e indeve, te helmimi me gaz, ushqime e pije. Kjo terapi ekziston prej dhjetarësh vite në vende si Angli dhe Itali, është falas dhe përdoret në masë në rastet e sklerozës së shumëfishtë dhe të paralizëscerebrale te fëmijët.
Përgatiti në shqip: Anna Kapitanova
Fotografi: arkiv personalMuzeu i Aviacionit në Burgas ia kushton muajin shtator një prej ekspozitave të tij të veçanta - helikopterit Mi-2, fluturimi i parë i të cilit ishte më 22 shtator 1961. Të apasionuarit pas aviacionit, banorët dhe turistët e qytetit tonë bregdetar..
Anëtarja e re e Këshillit të Mediave Elektronike, Këdrinka Këdrinova, nga kuota e presidentit, u prezantua zyrtarisht në mbledhjen e Rregullatorit të Mediave më 12 shtator, njoftoi reporterja e BNR, Maria Kostova. Me dekret të kreut të shtetit..
Radioja Kombëtare Bullgare (BNR) dhe Akademia Bullgare e Shkencave nënshkruan një Memorandum mbi bazën e të cilit do të bashkëpunojnë dhe do të ndërmarrin iniciativa të përbashkëta për të promovuar veprimtarinë shkencore dhe kërkimore të..
Kujtimet e Bullgarisë në 100 vitet e fundit mund t'i tregojnë 300 gra dhe 96 burra. Në Sofje ka më shumë njëqindvjeçarë, sipas të dhënave të..
Fermerët në Europë vazhdojnë të përballen me vështirësi dhe sprova të mëdha, si në treg ashtu edhe për shkak të ngjarjeve të jashtëzakonshme që ndikojnë..
Interesi për të studiuar jashtë te të rinjtë bullgarë po rritet - me 30% më shumë krahasuar me një vit më parë, dhe numri i studentëve që largohen..