Aparat i madh sa një marrës telefonik mund të zbulojë Covid-19 që parase të regjistrohet virusi me ndihmën e PCR testit. Ai u krijua nga shkencëtarë italianë, spanjollë dhe bullgarë dhe tashmë shfrytëzohet në diagnostikimin dhe kontrollimin e infeksionit.
Për të bërë konkluzionin a ka inflamacion në aparatin e frymëmarrjes mjafton që tetë herë njeriu të nxjerrë ajrin e thithur. Në këtë mënyrë mund të matet temperatura e mushkërive dhe të zbulohet ndonjë infeksion i ri. Supozohet se te koronavirusi, ashtu edhe te gripi, temperatura fillon të rritet parase të shfaqen simptomat klinike.
“Bëhet fjalë për një aparat i cili në mënyrë kushtëzuese mund të emërojmë termometër për mushkëri – shpjegon profesor Todor Popov nga Spitali Universitar “Shën Ivan Rillski”, pjesëmarrës në një projekt ndërkombëtar. – Ekziston një larmi termometrash të cilat na japin përfytyrim a ka në organizëm ndonjë inflamacion. Mirëpo, kur matet temperatura e ajrit të nxjerr, merret informacion jo vetëm për temperaturën e tërë organizmit, por edhe për gjendjen e sistemit të frymëmarrjes dhe në se në të ka ndonjë inflamacion.”
Aparati u krijua për pacientë me astma sepse kjo sëmundje karakterizohet me pezmatim të traktit respirator që këtu rritet edhe temperatura. Dhe pasi një proces i ngjashëm ndodh edhe te infeksioni Covid, ekipi ndërkombëtar vendosi të shfrytëzojë tashmë aparaturën e licencuar për të kontrolluar dinamikën e temperaturës. Kjo bëhet jo vetëm në Itali dhe në Spanjë, ku pacientët janë më shumë, por edhe tek ne, në Bullgari.
Tek ne më parë me aparatet e tilla u furnizuan njerëzit në kontakte me të infektuar me koronavirus. Me ndihmën e këtyre termometrave ata matin temperaturën çdo mëngjes dhe çdo mbrëmje, ndërsa rezultatet automatikisht regjistrohen në një sajt special. Kështu monitorohen në se në mushkëritë e tyre zhvillohet infeksioni.
“Këtu po flasim për telemjekësinë, për matjen e tipit më modern nga distanca - shton profesori Todor Popov. – Në këtë mënyrë pacientët nuk kontaktojnë me ndonjë person tjetër dhe kështu nuk mund të përhapin infeksionin. Nga ana tjetër mjekët ndjekin se si kalon infeksioni dhe e kontrollojnë gjatë kohës. Kur fillon të rritet temperatura e ajrit të nxjerrë, kur shfaqen simptomat e para – pra fakte që janë me rëndësi për kontrollimin e sëmundjes.”
Sipas profesorit Popov epidemia e koronavirusit te ne po shuhet, por asnjeri nuk mund të thotë në se do të ketë valë të re të infeksionit.
“Të flasim për gjëra të cilat akoma nuk i kuptojmë se si do të zhvillohen në të ardhmen përveç se është e papërgjegjshme është shenje e vetëbesimit të tepruar – shton profesori Todor Popov. – Personalisht unë nuk mund të bëjë supozime të cilët dalin jashtë përvojës së deritanishme. Në se mungon mjaftë informacion masat mbrojtëse janë mënyra në të cilën mund të kufizojmë infeksionin. Koronavirusi pëson ndryshime me kalimin e kohës dhe me siguri përhapja e tij varet edhe nga stina. Kjo është një gjë krejt e re për të gjithë ne.”
Përgatiti në shqip: Svetllana Ivanova
Foto: BNT, arkiv
Një pemë e Krishtlindjeve me dekorime bullgare është vendosur në një vend qendror në Muzeun e Industrisë në Çikago. Për të pestin vit radhazi, bashkatdhetarët nga qyteti amerikan bënë dekorimin luksoz të pemës bullgare të Krishtlindjes me mbi 30 mijë drita..
Në vitin 2023 në Shqipëri u zhvillua regjistrimi i parë i popullsisë pas njohjes zyrtare të pakicës kombëtare bullgare në vitin 2017, sipas të cilit 7057 persona janë vetëdeklaruar bullgarë. Në Shqipëri ka mbi 7 mijë bullgarë “Dy javë më parë,..
Me rastin e Ditës Botërore të Diabetit, objektet mjekësore në qytete të ndryshme të Bullgarisë organizojnë konsultime falas për personat me diabet dhe në rrezik të sëmundjes. Sipas të dhënave të Shoqatës Bullgare të Endokrinologjisë, çdo i treti bullgar në..
Iluminist - njeri që me veprimet, idetë ose krijimtarinë e tij zgjon shpirtin e popullit, ruan dhe përhap vetëdijen, kulturën dhe edukimin kombëtar. Në..