Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Aksentët e verës arkeologjike 2020 – pjesa e dytë

Gjetje antike nga Herakleja Sintika dhe Apolonia e Moçme

| rinovuar më 20-06-08 7.39.PD
Kokë statuje femër prej mermeri zbuluar gjatë gërmimeve të qytetit antik Herakleja Sintika në tetor të vitit 2018
Foto: archaeologia-bulgarica.com

Që nga e kaluara e lashtë në rajonin Rupite afër qytetit Petriç të Bullgarisë Jugperëndimore, thellësitë e tokës ruajnë historinë e qytetit të moçëm Herakleja Sintika themeluar në shekullin e IV para Krishtit. Studiuesit supozojnë se themelet e qytetit u hodhën që në kohën e sunduesit Filip II, të atit të mbretit Aleksandër Makedonski. Që këtu vjen edhe emri “Herakleja” i heroit Herakëll (Herkules), i cili konsiderohet paraardhës i dinastisë. “Vitet e fundit arritëm të gërmojmë pjesën e madhe të sheshit qendror dhe rajonet përreth”, tregon para Radios Kombëtare Bullgare docenti Ljudmill Vagallinski, udhëheqës i gërmimeve aty që nga viti 2007.  Në sajë të ndihmës së pushtetit vendor dhe Ministrisë së Kulturës edhe sivjet vazhdojnë hulumtimet e qytetit antik, i cili vit pas vitit tërheq gjithnjë e më shumë turistë. 

“Qëllimi ynë është të rivendosim historinë e tij – thekson docent Vagalinski. – Ne po kërkojmë sende të çmueshme. Herakleja Sintika në vazhdim të 800 viteve ishte një qendër tërheqëse. Brenda kësaj periudhe përjetoi momente të vështira. Pasi mbijetoi pas sulmeve armiqësore, dy tërmete të fuqishme radhazi përafërsisht në vitin 400 pas Krishtit rrënuan qytetin dhe infrastrukturën e tij dhe ai vdiq. Ndoshta për njerëzit ishte shumë e vështirë të braktisnin vendlindjen, por natyra gjithnjë ka qenë më e fortë nga njeriu. Duhet të kemi të qartë se jemi shumë të brishtë dhe për këtë arsye duhet të sillemi me përgjegjësi ndaj jetës dhe të jemi më të ndershëm ndaj vetes dhe ndaj të tjerëve.”

Mirëpo, në histori nuk janë pak rastet e provave nga e kaluara të zhdukura jo vetëm nga koha dhe nga stuhitë natyrore. Si rezultat i thellimit të përsëritur nga fundi i portit të qytetit Sozopoll u zhdukën shtresa të çmueshme arkeologjike. Për fat të mirë gjatë eksplorimeve të fundit shpëtimtare të realizuara si rezultat i dëshirës së Bashkisë së qytetit Sozopoll të ndërtojë skela lundruese, arkeologët zbuluan shtresa të paprekura:

“Ky është një hulumtim shumë interesant që realizohet në akuatorinë e portit të qytetit Sozopoll – shpjegon Kalin Dimitrov nga Qendra e Arkeologjisë Nënujore. – Vlerësuar që para vitesh si jashtëzakonisht e çmueshme për arkeologjinë nënujore kjo akuatori ka statusin e një pjese të trashëgimisë kulturore të paluajtshme “Shenjtor Kirik dhe Julita”. Aty në fund të viteve 80-të dhe në fillim të viteve 90-të të shekullit të kaluar u realizuan disa hulumtime arkeologjike nënujore, gjatë të cilëve u zbuluan pjesa të vendbanimeve parahistorike. Eksploruam rajone të portit të Apolonisë së Lashtë me materiale të pasura nga periudhat e antikitetit të vonshëm, klasike dhe e hershme helenistike. Materiali i përqendruar në këtë portë është me rëndësi dhe vlerë të madhe arkeologjike.”

Hulumtimi i portit të moçëm ndoshta do të vazhdojë edhe vitin e ardhshëm, ndërsa këtë vit Qendra e Arkeologjisë Nënujore planifikon të aplikojë për financim të tri projekteve. Ato janë hulumtime të rregullta arkeologjike, njeri prej të cilëve – porti i lashtë pranë mëngës së lumit Ropotamo i cili studiohet që nga viti 2017. Dy objektet e tjera janë në akuatorinë e qytetit të lashtë Nesebër dhe në bregdetin verior të Detit të Zi,  i cili nuk është studiuar që nga fundi i viteve 80-të të shekullit të kaluar.

Redaktore: Darina Grigorova, me materiale të Programit “Hristo Botev” të Radios Kombëtare Bullgare

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova

Foto: archaeologia-bulgarica.com



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Foto: Muzeu Kombetar i Shkencave Natyrore - Akademia Bullgare e Shkencave

Më shumë se 30 fosile kafshësh nga koha e dinozaurëve u mblodhën nga shkencëtarët pranë Trën

Si dukej bota e kafshëve në zonën e qytetit të sotëm të Trënit (Bullgaria Perëndimore) më shumë se 80 milionë vjet më parë - kësaj pyetjeje po përpiqen t'i përgjigjen paleontologët nga Muzeu Kombëtar i Shkencave Natyrore në Akademinë Bullgare të..

botuar më 24-10-06 11.05.PD
Mbreti Boris III

Një ekspozitë në Sofje me rastin e 130 vjetorit të lindjes së mbretit Boris III

Muzeu Historik Kombëtar feston 130-vjetorin e lindjes së mbretit Boris III me ekspozitën “Mbreti Boris III. Një personalitet dhe burrë shteti”. Ajo do të hapet sot, 3 tetor, në hollin qendror të muzeut. Ekspozita do të prezantojë, sipas rendit..

botuar më 24-10-03 6.05.PD
Më 20 shtator, ekipi i Prof. Ludmil Vagalinski zbuloi një statujë të dytë  në Heraklea Sintika, tre ditë më vonë ata zbuluan edhe kokën e skulpturës.

Një mozaik dyshemeje dhe koka e një statuje romake u zbuluan në Heraklea Sintika

Koka e një statuje është zbuluar gjatë gërmimeve në kanalin e madh të qytetit antik të Heraklea Sintika. Ajo është e statujës që u zbulua disa ditë më parë dhe tani është në muzeun e Petriçit që të studiohet nga restauruesit. “Kjo verë ishte..

botuar më 24-09-24 10.01.PD