Në fund të Luftës së Parë Botërore në Kontinentin e Vjetër u përhap një sëmundje misterioze e quajtur sëmundje e gjymit (Trypanosomiasis afrikane). Dhjetëra  mijë veta jo vetëm që u sëmurën, por edhe vdiqën.

Në vitin 1900 një i ri 24 vjeçar nisi për në Stamboll për të mësuar sekretet e barnave kuruese. Dhe kjo nuk ishte e rastit, sepse familja e tij merrej me mjekimin me barna. Në qytetin pranë Bosforit i riu në vazhdim të pesë viteve ishte çirak te një hoxha dhe u kthye me dhuratë nga mësuesi – një libër të trashë plotë informacion për cilësitë kuruese të bimëve dhe me receta orientale. Ky shërues i dedikuar rishtas vetëm pas dy dekadave do të bëhej i njohur në Itali si Ivan Raevi – shpikësi i “cura bulgara” ose terapia e cila heq simptomat e parkinsonizmit postencefalitik.

“Mjekësia popullore bullgare ka kontribut të rëndësishëm që nga koha më e lashtë – tregon doktori Dimitër Pashkulev, specialist i mjekësisë integrale natyrore. – Gjatë mesjetës ishte tepër e vështirë t’i shpresohet mjekësisë tjetër. Prandaj gjatë kësaj epoke jo vetëm që u zhvillua, por gjeti përhapje të gjërë, mjekimi i bogomilëve me barna. Të gjithë e dimë mjekun e famshëm Petër Dikov. Dhe nuk është e rastit që Ivan Raevi u vlerësua aq lartë në Itali nga mbretëresha Elena Savojska. Mënyra e trajtimit të sëmundjes prej tij në kohën e epidemisë u bë udhëheqëse përderisa provat e tjera për trajtimin e sëmundjes nuk kishin sukses. Për këtë arsye mbretëresha e nderoi atë me titullin “doktor” duke i dhënë atij të drejtat e plota të mjekojë në klinika të krijuara posaçërisht për qëllimin. Me meritë zbulimi i tij sot quhet “trajtim bullgar”.”

Për herë të parë ilaçin e vet nga belladonna Ivan Raevi e shfrytëzoi në mjekimin e një gruaje fshatare. Duke parë fytyrën e saj të ngrirë ai e kishte të qartë se kjo është sëmundja e gjymit dhe mori një grusht rrënje nga torba. Ditën tjetër konvulsionet u ndalën dhe ajo madje deshi ushqim.

Shumë shpejtë arritjet e shëruesit u përhapën nga shtypi dhe arritën deri te oborri mbretëror italian. Personalisht mbretëresha Elena Savojska – e cila gjithashtu ishte prekur nga sëmundja i dërgoi telegram ambasadës në Sofje për të kërkuar shëruesin i cili kishte guximin të shfrytëzonte Atropa belladonna – një bimë me forcë të rrezikshme, e cila mund të jetë si vdekjeprurëse ashtu edhe të shpëtojë jetë. Në sajë të zierjes së tij simptomat e tmerrshme të sëmundjes zhdukeshin.

Përveç belladonës ai shfrytëzonte edhe barna të tjera mjekuese si kashtëfryza (Acorus calamus), arrëmyshk, për efekt më kompleks dhe për zvogëlimin e efekteve anësore - thekson doktori Dimitër Pashkulev.– Në parim  belladonna është një bimë e fuqishme dhe ajo duhet të përdoret me vëmendje të madhe. Mirëpo Ivan Raevi gjeti dozën e saktë duke mjekuar ata njerëz të cilët ishin të prirë të provonin pasi gjendja e tyre shëndetësore nuk përmirësohej nga asgjë tjetër. Në fillim efekti ishte më i dobët, por me kalimin e kohës ai arriti të gjejë skemën e saktë të shërimit.”

Pasi Ivan Raevi arriti të mjekojë mbretëreshën dhe gjeneralët e sëmurë mbreti italian Viktor Emanuill ftoi mjekun popullor bullgarë të ndihmojë mjekët në luftimin e epidemisë. Ndërkohë ilaçi bullgar filloi të përdoret në disa klinika nën kontrollin e profesorit Xhuzepe Panegrosi, klinicist me përvojë të pasur në mjekimin e encefalitit. Personalisht ai tregoi një respekt të madh ndaj mjekut bullgarë duke ardhur vetë në Bullgari për ta ftuar të punojë në klinikën e tij në Romë.

Në Itali Ivan Raevi arriti t’u ndihmojë 1400 të sëmurëve. Për metodën e tij të shërimit shfaqën interes mjekë nga mbarë bota. Për arritjet e famshme në klinikën e Romës u vu portreti i tij dhe ajo u emërua me emrin e tij. Një vit më vonë oborri mbretëror e përcolli për në Bullgari me nderime dhe me medalje të artë. Me të kthyer në atdhe ai u vendos në fshatin Shipka pranë qytetit Kazanllëk, ku krijoi një kabinet të vogël mjekësor.

Në vitin 1938 Ivan Raevi u nda nga jeta. Sot vetëm spitali në qytetin Sopot mban emrin e tij dhe një pllakë përkujtimore para shtëpisë së tij  kujton për këtë shërues të njohur bullgar.

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova