Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Todor Todorov – enciklopedia e gjallë folklorike

Foto: Folklor TV HD

Në rrethet e muzikantëve tanë popullorë Todor Todorov është një legjendë e vërtetë. Njohuritë e tij për folklorin bullgar, më në veçanti për artin e interpretimit, respektojnë madje dhe studiuesit më të thelluar. Ai çdo gjë e ka mësuar vet prej incizimeve dhe koncerteve me muzikë popullore, nga vet interpretuesit, nga përmbledhjet me këngë popullore të vëllezërve Milladinovi, të fokloristëve Vasill Stoin, akademiku Nikollaj Kaufman.... Dhe jo në vend të fundit - nga puna e tij si drejtor administrativ i ansamblit “Filip Kutev”. Posedon një koleksion marramendës prej shiritave, pllakave për gramafon, kaseta audio, disqe, fotografi dhe publikime.  

Dashuria e tij e madhe ndaj muzikës popullore ndizet akoma që në fëmijëri, që të rritet dhe të kalojë në një pasion, të cilit i përkushtohet pa rezerva.

“Unë kam lindur në fshatin Petellovo, i vendosur në kufi të ultësirës Trake dhe maleve Rodopi, në një distancë të barabartë nga qytetet Haskovo dhe Kërxhali tregon Todor Todorov. Në fshatin tim e kanë lëshuar korrentin gjatë vitit 1959. Përpara kësaj shkoja në vatrën e kulturës të dëgjoja radio me bateri dhe mësova shumë për këngëtarët tanë të mëdhenj: Vëllkana Stojanova, Boris Mashallov, Mita Stojçeva, Llallka Pavllova, Atanaska Todorova. Kam mësuar në gjimnazin në qytetin Kërxhali dhe aty fillova të blej të gjitha pllakat me muzikë popullore, të cilat dilnin. Mezi aty nga viti 1970 si një student në Moskë, bleva gramafon. Deri atëherë vetëm koleksionoja.”

“Përpara se të shkoj në ansambël - kujtohet ai - njihja që të gjithë këngëtarët, valltarët. Tanimë 16 vjet jam aty. Gjithmonë jam munduar të ndjek të renë në gjini. Kam bërë incizime me magnetofon të të gjithë interpretuesve të muzikës popullore nëpër të gjithë Bullgarinë dhe pak nga pak jam njohur me ta. Që nga viti 1966 nuk kam lëshuar asnjë koncert të ansamblit “Filip Kutev”. Gjatë viteve Todori u afirmua dhe si një njohës i shkëlqyer i krahinave folklorike, dhe si një specialist në historinë e këngëve dhe të melodive popullore. Shumë emocionale janë takimet dhe njohjet e tij me këngëtarë dhe instrumentistë nga të gjithë brezat, të cilët kërkojnë përkrahjen dhe këshillat e tij. Ai mban lidhje dhe me shumë studiues të huaj të folklorit tonë. Kurse kujtimet e tij janë pafund. Me orë të tëra mund të tregojë për këngëtarët e njohur, për Filip Kutevin, si dhe për shokun e tij të afërt - klarinestin e njohur profesor Petko Radev.

Me Petko Radevin nuk lëshonim tubimin në qytetin Stambollovo, i cili zhvillohej për tre ditë, që në mëngjes herë pa u gdhirë deri vonë në darkë. Këto gara për muzikë qenë shumë të njohura, garonin orkestrat më të mira dasmore. Gjatë vitit 1987 kishte dy vende të para orkestra “Trakia” e Ivo Papazovit dhe “Mlladost” e Ivan Milevit, në vendin e dytë qe “Horo” e Vasko Përvanovit, dhe në vend të tretë - “Orfej” e Gjeogji Janevit dhe “Kanarite” e Nasko Stoevit. Këto pesë orkestra zhvilluan dy koncerte historike  në sallën “Universiada”. Mbërritën njerëz nga e gjithë Bullgaria, nuk kishte bileta, kishte shumë njerëz. Kishte dhe polici me kuaj si në ndonjë ndeshje të madhe futbolli. Pas kësaj nisën nëpër të gjithë vendin. Në fillim specialistët nuk i respektonin shumë orkestrat dasmore, por atëherë ata bënë një “bujë” të madhe.Tani të rinjtë vazhdojnë të nxjerrin albume të reja me muzikë popullore. Prandaj jam optimist – derisa ekziston Bullgaria, do të ekzistojë dhe muzika jonë popullore.”

Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Kalorësi djallëzor Shën Theodhori

"Në një rajon të gjerë në Bullgarinë Veriore, kalorësi Shën Theodhor perceptohet si një personazh djallëzor. Përkufizimet popullore për të janë si më poshtë: një shenjtor vampir, përbindësh ose goblin... Ai vizitonte festat e beqarëve, të cilat ishin të..

botuar më 24-03-23 11.05.PD
Foto: Instituti i Etnografisë dhe Folkloristikës me muze në Akademinë Bullgare të Shkencave

Veroret - një simbol i shpresës për gjërat e mira që do të vijnë

Martenica (verorja) është një nga simbolet e Bullgarisë - konsiderohet si një pararojë e pranverës dhe largimit të errësirës. Çdo vit më 1 mars, edhe larg atdheut, ne bullgarët i zbukurojmë të afërmit dhe miqtë tanë me fijet e përdredhura të bardha e të..

botuar më 24-03-01 7.10.PD

Aprillci pret mijëra të ftuar për festën e proshutës dhe rakisë së ngrohtë

Qyteti i vjetër malor i Aprillci pret një nga festivalet më interesante dhe më të shijshme bullgare - Festën e proshutës dhe rakisë së ngrohtë. Në datat 24 dhe 25 shkurt, qyteti malor, i vendosur rrëzë majës së Maragidik, po përgatitet të mirëpresë më..

botuar më 24-02-24 8.10.PD