Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Todor Todorov – enciklopedia e gjallë folklorike

Foto: Folklor TV HD

Në rrethet e muzikantëve tanë popullorë Todor Todorov është një legjendë e vërtetë. Njohuritë e tij për folklorin bullgar, më në veçanti për artin e interpretimit, respektojnë madje dhe studiuesit më të thelluar. Ai çdo gjë e ka mësuar vet prej incizimeve dhe koncerteve me muzikë popullore, nga vet interpretuesit, nga përmbledhjet me këngë popullore të vëllezërve Milladinovi, të fokloristëve Vasill Stoin, akademiku Nikollaj Kaufman.... Dhe jo në vend të fundit - nga puna e tij si drejtor administrativ i ansamblit “Filip Kutev”. Posedon një koleksion marramendës prej shiritave, pllakave për gramafon, kaseta audio, disqe, fotografi dhe publikime.  

Dashuria e tij e madhe ndaj muzikës popullore ndizet akoma që në fëmijëri, që të rritet dhe të kalojë në një pasion, të cilit i përkushtohet pa rezerva.

“Unë kam lindur në fshatin Petellovo, i vendosur në kufi të ultësirës Trake dhe maleve Rodopi, në një distancë të barabartë nga qytetet Haskovo dhe Kërxhali tregon Todor Todorov. Në fshatin tim e kanë lëshuar korrentin gjatë vitit 1959. Përpara kësaj shkoja në vatrën e kulturës të dëgjoja radio me bateri dhe mësova shumë për këngëtarët tanë të mëdhenj: Vëllkana Stojanova, Boris Mashallov, Mita Stojçeva, Llallka Pavllova, Atanaska Todorova. Kam mësuar në gjimnazin në qytetin Kërxhali dhe aty fillova të blej të gjitha pllakat me muzikë popullore, të cilat dilnin. Mezi aty nga viti 1970 si një student në Moskë, bleva gramafon. Deri atëherë vetëm koleksionoja.”

“Përpara se të shkoj në ansambël - kujtohet ai - njihja që të gjithë këngëtarët, valltarët. Tanimë 16 vjet jam aty. Gjithmonë jam munduar të ndjek të renë në gjini. Kam bërë incizime me magnetofon të të gjithë interpretuesve të muzikës popullore nëpër të gjithë Bullgarinë dhe pak nga pak jam njohur me ta. Që nga viti 1966 nuk kam lëshuar asnjë koncert të ansamblit “Filip Kutev”. Gjatë viteve Todori u afirmua dhe si një njohës i shkëlqyer i krahinave folklorike, dhe si një specialist në historinë e këngëve dhe të melodive popullore. Shumë emocionale janë takimet dhe njohjet e tij me këngëtarë dhe instrumentistë nga të gjithë brezat, të cilët kërkojnë përkrahjen dhe këshillat e tij. Ai mban lidhje dhe me shumë studiues të huaj të folklorit tonë. Kurse kujtimet e tij janë pafund. Me orë të tëra mund të tregojë për këngëtarët e njohur, për Filip Kutevin, si dhe për shokun e tij të afërt - klarinestin e njohur profesor Petko Radev.

Me Petko Radevin nuk lëshonim tubimin në qytetin Stambollovo, i cili zhvillohej për tre ditë, që në mëngjes herë pa u gdhirë deri vonë në darkë. Këto gara për muzikë qenë shumë të njohura, garonin orkestrat më të mira dasmore. Gjatë vitit 1987 kishte dy vende të para orkestra “Trakia” e Ivo Papazovit dhe “Mlladost” e Ivan Milevit, në vendin e dytë qe “Horo” e Vasko Përvanovit, dhe në vend të tretë - “Orfej” e Gjeogji Janevit dhe “Kanarite” e Nasko Stoevit. Këto pesë orkestra zhvilluan dy koncerte historike  në sallën “Universiada”. Mbërritën njerëz nga e gjithë Bullgaria, nuk kishte bileta, kishte shumë njerëz. Kishte dhe polici me kuaj si në ndonjë ndeshje të madhe futbolli. Pas kësaj nisën nëpër të gjithë vendin. Në fillim specialistët nuk i respektonin shumë orkestrat dasmore, por atëherë ata bënë një “bujë” të madhe.Tani të rinjtë vazhdojnë të nxjerrin albume të reja me muzikë popullore. Prandaj jam optimist – derisa ekziston Bullgaria, do të ekzistojë dhe muzika jonë popullore.”

Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Ekspozita "Paftat - një univers shenjash" po viziton Burgasin

Ekspozita "Paftat - një univers shenjash" e Muzeut Historik Rajonal në Ruse po viziton Burgasin. Në ekspozitën, e cila hapet në Muzeun Etnografik mund të shihen më shumë se tridhjetë shembuj të artit të argjendarisë. Paftat janë pjesë e veshjeve..

botuar më 24-07-03 6.10.PD
Foto: Shoqata e Ansambleve Folklorike Bullgare Jashtë Vendit

Ansamblet folklorike bullgare jashtë vendit janë bërthama e komunikimit social dhe kulturor

Nuk ka statistika që përmbledhin numrin e saktë të grupeve bullgare të vallëzimit jashtë vendit. Por një gjë është e sigurt - këto grupe të krijuara vetë, të shpërndara në të gjitha kontinentet, janë një urë lidhëse e gjallë midis Bullgarisë dhe pjesës..

botuar më 24-06-30 8.05.PD

Ditën e Enjos, barishtet dhe uji fitojnë fuqi magjike

Herët në mëngjes djemtë dhe vajzat mblidhen nëpër livadhe që të luajnë me diellin. “Besohet se atëherë dielli luan sepse është solstici më i gjatë i vitit” – kjo është gjëja më e rëndësishme që duhet ditur për Ditën e Enjos, sipas tetëvjeçarit Ivo..

botuar më 24-06-24 6.30.PD