Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Koprivshtica shënon 146 vjet nga shpërthimi i Kryengritjes së Prillit

Kunka Nedelleva: Historia është mësuese, e cila na jep mësime, por duket se ne nuk jemi nxënës mjaftë të mirë

Foto: BGNES

“Duhet ta dini se e gjithë Evropa është indinjuar me mjetet tuaja dhe së shpejti do t’ju dëbojë nga këtu... E juaja ka mbaruar tashmë!” - Ky nuk është një citat politik nga lajmet e sotme, por fjalët e Canko Dystabanov - një revolucionar dhe vojvodë në Qyrkun e Parë Revolucionar të Tërnovës gjatë Kryengritjes së Prillit. Ai i tha ato para gjykatës turke disa orë para se të varej më 15 qershor 1876 në Tërnovo. Fjalët e tij mbartin gjithë kuptimin e kryengritjes dhe sakrificës së qindra bullgarëve, të cilët me gjakun e tyre e vendosën çështjen bullgare në hartën e diplomacisë së atëhershme evropiane dhe i paraprinë Luftës Ruso-Turke të viteve 1877-78, e cila çoi në Çlirimin e Bullgarisë.

Sivjet më 1 maj (stil të ri) mbushen 146 vjet nga shpërthimi i Kryengritjes së Prillit 1876 dhe sipas traditës qytetet Klisura, Koprivshtica dhe Panagyrishte të Bullgarisë Qendrore organizojnë programe solemne që fillojnë që nga 30 prilli.

Në qytetin Koprivshtica ku u shpërthye kryengritja, festimet fillojnë me hapjen e ekspozitës “Unë jam bullgare” të fotografit Radosllav Përvanov, ndërsa mbrëmjen më 30 prillin do të ketë një paradë përkujtimore me fishek zjarri, tregon për Radio Bullgarinë Kunka Nedeleva, drejtoreshë e  Muzeve në Kompleksin Arkitekturor Koprivshtica.

Foto: Radosllav Përvanov

“Programi do të vazhdojë deri më 1 maj (Dita e qytetit Koprivshtica) me vendosjen e luleve dhe kurorave në varrin e revolucionarit Todor Kableshkov. Në qendrën e gjithë programit do të jetë shfaqja teatrore “Pushka e parë” me rikrijimin e episodeve të Kryengritjes së Prillit të vitit 1876 – një akt që prek çdo zemër. Rikrijimi kryhet me mbi 200 amatorë nga Koprivshtica, dhe diapazoni i moshës së pjesëmarrësve tanë është afro një shekull. Është vërtet një pamje dhe një spektakël që ia vlen të shihet të paktën një herë në jetë nga të gjithë” - tregon Nedeleva.

Rikrijimi historik i ngjarjeve u realizua për herë të parë në vitin 1926 dhe që atëherë ka vetëm një vit kur mungonte - 2020, në të cilin për shkak të masave kundërepidemike u anuluan të gjitha ngjarjet publike në Bullgari.

“Më e pakta që mund të bëjmë për këta personalitete të ndritura që vdiqën për lirinë e Bullgarisë është t’i nderojmë me dinjitet”, është kategorike Kunka Nedeleva dhe pranon se historia është e gjallë jo vetëm në pamjen e qytetit Koprivshtica dhe rrugicave të tij me kalldrëm, por edhe në zemra e çdo qytetari.

“Për banorët e qytetit Koprivshtica kjo ngjarje është emblematike në jetën e tyre. Ka breza që kalojnë të gjitha rolet në rikrijimin e ngjarjeve të kryengritjes - nga djemtë te beqarët e deri te kryengritësit. Më duhet t'ju them se interesi është i madh, sidomos për fëmijët që rezervojnë rolet e tyre një vit më parë për t’u siguruar që do të marrin pjesë në shfaqje. Ata jetojnë për të.”

Sot kujtimi për ngjarjet e vitit 1876 në Bullgari dhe era e barutit nga pushkët sjell jo vetëm krenari kombëtare, por edhe një frikë dhe dhimbje nga tmerri i përjetuar nga miliona njerëz që ikin nga lufta në Ukrainë në shekullin e 21-të. Historia është mësuese që na jep mësimet, por padyshim që nuk jemi nxënës mjaftë të mirë, mendon Nedeleva. Si historiane dhe si qytetare, ajo është plotësisht e bindur se lufta është një mjet që nuk duhet përdorur në asnjë rrethanë.

“Urimi im ndaj të gjithë bullgarëve është të respektojmë rrënjët tona, të njohim historinë tonë, të nderojmë paraardhësit tanë dhe të arrijmë t’ua përcjellim këtë fëmijëve që vijnë pas nesh.”

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova

Foto: BGNES, Radosllav Përvanov




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Foto: Muzeu Kombetar i Shkencave Natyrore - Akademia Bullgare e Shkencave

Më shumë se 30 fosile kafshësh nga koha e dinozaurëve u mblodhën nga shkencëtarët pranë Trën

Si dukej bota e kafshëve në zonën e qytetit të sotëm të Trënit (Bullgaria Perëndimore) më shumë se 80 milionë vjet më parë - kësaj pyetjeje po përpiqen t'i përgjigjen paleontologët nga Muzeu Kombëtar i Shkencave Natyrore në Akademinë Bullgare të..

botuar më 24-10-06 11.05.PD
Mbreti Boris III

Një ekspozitë në Sofje me rastin e 130 vjetorit të lindjes së mbretit Boris III

Muzeu Historik Kombëtar feston 130-vjetorin e lindjes së mbretit Boris III me ekspozitën “Mbreti Boris III. Një personalitet dhe burrë shteti”. Ajo do të hapet sot, 3 tetor, në hollin qendror të muzeut. Ekspozita do të prezantojë, sipas rendit..

botuar më 24-10-03 6.05.PD
Më 20 shtator, ekipi i Prof. Ludmil Vagalinski zbuloi një statujë të dytë  në Heraklea Sintika, tre ditë më vonë ata zbuluan edhe kokën e skulpturës.

Një mozaik dyshemeje dhe koka e një statuje romake u zbuluan në Heraklea Sintika

Koka e një statuje është zbuluar gjatë gërmimeve në kanalin e madh të qytetit antik të Heraklea Sintika. Ajo është e statujës që u zbulua disa ditë më parë dhe tani është në muzeun e Petriçit që të studiohet nga restauruesit. “Kjo verë ishte..

botuar më 24-09-24 10.01.PD