Dashuria për këngët dhe popullin tonë tërhoqi qindra mysafirë të huaj në tubimin në Koprivshtica gjatë fundjavës në fillim të gushtit.
Holandezët, belgët, japonezët, francezët, britanikët, etj., bënin fotografi dhe këndonin të ulur në lëndina, rreth 6 skenave të tubimit. Një reporter i Radio Bullgarisë zbuloi se për shumë prej këtyre njerëzve, folklori bullgar nuk është thjesht një atraksion, por një pasion i vërtetë të cilit ata i kushtojnë kohën e lirë në shtëpi.
Grupet amatore për folklorin bullgar po bëhen gjithnjë e më të njohura jashtë vendit dhe anëtarët e tyre bien në dashuri me magjinë e ritmeve dhe ngjyrave ballkanike. Për shembull, Julie Galifet nga qyteti i Tuluzës në jug të Francës, e cila jeton në Belgjikë, dy vjet më parë u bë pjesë e një grupi ndërkombëtar për folklor ballkanik, me 50 anëtarë. Julie këndon me pasion dhe nuk i fsheh emocionet kur flet për muzikën bullgare:
“Ajo më prek thellë. Vetëm duke folur për të më bën të përlotem. Është shumë mbresëlënëse dhe të jesh këtu është e papërshkrueshme. Arrita t'i shikoja të gjithë këta njerëz - të rinj, të moshuar dhe t'i dëgjoja këta tinguj që vibronin thellë brenda meje. Unë jam këtu me grupin tim, kemi një performancë skenike. Pjesëmarrësit në tubim janë shumë të bukur – kostumet, ngjyrat, këngët, buzëqeshjet e tyre, vallet... Për mua këto janë momente magjike!”
Marisa është greke nga ishulli Lesvos. Ajo është muzikante - luan në fizarmonikë dhe drejton një kor për muzikë polifonike. Thotë se frymëzohet nga ritmet ballkanike:
“Jam në Koprivshtica për festivalin dhe muzikën, por më së shumti për autenticitetin e traditave të paraqitura, pasi kuptova se kjo ngjarje zhvillohet çdo pesë vjet. Më bëri shumë përshtypje edhe qyteti i Koprivshticës, është vërtet tepër i bukur!”
Më të shumtët ndër të ftuarit e huaj në tubim ishin holandezët. Ndërsa lëviznim midis skenave, takuam Toke dhe Caspar, të cilët kanë një lidhje shumë të fortë me folklorin tonë.
“Kur isha fëmijë në qytetin tim, i cili mban një shkëmbim me Varnën, kishte një grup amatorësh ku mësoheshin vallet bullgare dhe atje mësuesi më ndihmoi të përvetësoja hapat e mi të parë. Ne njohim disa valle, si dhe disa këngë, pasi ishim pjesë e një projekti dyvjeçar për folklorin bullgar”.
“Në fakt, ne tashmë kemi shfaqur folklorin bullgar në Holandë. Ishim këtu në vitin 2014 dhe më pas erdhëm sërish në kuadër të këtij projekti, pasi në disa fshatra të vendit luajtëm valle popullore bullgare në skenë.”
Të huajt e perceptojnë në mënyrë të veçantë muzikën popullore bullgare. Ata e përkufizojnë atë si "të vërtetë, të egër, të shfrenuar, të thellë..." Ne holandezët jemi pak të mërzitshëm, prandaj na pëlqen folklori juaj me temperament", shpjegon Marleen Hartevelt, e cila ka vite që provon në korin "Çubrica" në Amsterdam. Dhe më shumë për muzikën bullgare:
"Ajo është shume e bukur! Dhe kjo harmoni tipike është interesante sepse ne nuk e kemi në muzikën tonë. Në fillim njerëzit mendojnë se diçka nuk shkon, por mua më pëlqen. Folklori juaj është lozonjar, argëtues, gazmor, por edhe melankolik sepse ju prek thellë shpirtin. Më kujtohet tubimi në Koprivshtica 22 vjet më parë, kur ishte po aq i mirë. Shpirti i Koprivshticës ka mbijetuar deri më sot!”, përfundon Marlene Hartefelt.
Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva
Foto: Veneta Nikollova
Sipas dokumenteve osmane, afër fshatit të sotëm Bivoljane në komunën e Momçillgradit (Bullgaria Jugore) jetonin më shumë se 500 dervishë , të cilët u trajnuan në teqen Elmala Baba. Qendra fetare dikur ishte e njohur si qendra më e madhe e..
Haga, një qytet në pjesën jugore të Holandës, një qendër administrative dhe një vend ku jeton dhe vepron mbretëresha... Vështirë se dikush e lidh këtë qytet me folklorin dhe traditat bullgare. Megjithatë, është fakt se në Hagë interesimi për vallet..
Produktet e bëra prej leshi ngjallin ndjenjën e rehatisë dhe ngrohtësisë së brendshme tek vizitorët e Muzeut Etnografik Rajonal të Plovdivit. Ekspozita “Qilimat e paendur të Bullgarisë – mesazh nga lashtësia” paraqet një zanat të lashtë, që besohet..