Njohja e pavarësisë së Republikave të Doneckut dhe të Luganskut dhe dërgimi i trupave “paqeruajtëse” ruse e vuri Evropën para sprovës së radhës. Pjesa më e madhe e bashkisë ndërkombëtare, duke përfshirë edhe Bullgarinë, e caktoi veprimet e Rusisë si “shkelje brutale e së drejtës ndërkombëtare” dhe “pretekst për luftë”. Nuk vonuan edhe vendimet për sanksione kundër shtetit rus dhe republikave të shkëputura nga Ukraina.

• Bullgaria dhe komuniteti ndërkombëtar dënojnë njohjen e Republikave Popullore të vetëshpallura të Doneckut dhe Luganskut nga Presidenti Putin

“Ne kemi të gjitha arsyet për t'u shqetësuar, pasi në këto zona jeton popullsia etnike bullgare. Disa prej tyre shfaqin simpati ndaj Rusisë, të tjerë ndaj Ukrainës, por për ne është e rëndësishme të garantohet siguria e tyre në mënyrë që ata të jenë të qetë për të ardhmen e tyre. Mendoj, se Bullgaria duhet të shfaq një qëndrim më të matur. Duke pasur parasysh lidhjet tona historike, ne kemi një qëndrim po aq të mirë ndaj Rusisë dhe Ukrainës, dhe mund të shprehim vetëm keqardhje, se dy kombe të afërta arritën në një konflikt të tillë. Çdo nxitje e agresionit në çdo drejtim do të jetë kundërproduktive.”

Njohja e dy republikave u pranua nga disa analistë politikë edhe si provë për të kapërcyer një konflikt ushtarak me përmasa më të mëdha, por sipas Valeri Todorov tensioni atje po vazhdon të ziejë. Dhe duke shtuar situatën me Pridnestrovieto, Abkhazinë dhe Osetinë e Jugut, madje edhe Nagorni Karabahun, që krijojnë një zinxhir problemesh rreth Rusisë, reagimi i matur i Bullgarisë ndaj krizës me Ukrainën është e kuptueshme, komentoi eksperti. Pozita delikate në të cilën ndodhet Bullgaria ka të bëjë edhe me dy rrethana të rëndësishme. Nga njëra anë kjo është politika e diktuar nga partneritetet  tona me BE-në, NATO-në dhe ShBA-në, ndërsa na ana tjetër – shoqëria dhe qëndrimet e forta pozitive të rusofilëve tek ne. “Mendoj se të paktën deri më tani Bullgaria ka gjetur qasjen e duhur për të mos u përfshirë në veprime të drejtpërdrejta ushtarake apo veprime që do të interpretoheshin si armiqësore, qoftë në Ukrainë apo Rusi”, thekson Valeri Todorov.

“Ne duhet të kuptojmë, se Rusia nuk është një shtet që mund të detyrohet për paqe me forcë. Me të duhet të zhvillohet dialog, ky është një vend i madh me fuqi bërthamore, çështjet e sigurisë nuk mund të zgjidhen me një ton imperativ. Rusia duhet të konsiderohet një partnere e barabartë dhe trajtimi i saj si “armike” shton elemente rënduese në dialog. Roli i saj i ri prej lideri është e qartë se i zemëron ShBA-në  të cilët mësuan me paqen një pole. Po shfaqen forca të reja botërore dhe kjo rrethanë do të krijojë gjithnjë e më shumë shqetësime, por duhet pranuar me qetësi. Në këtë sfond bisedimet për sigurinë duhet të jenë në baza të barabarta midis Veriut, Jugut, Perëndimit dhe Lindjes.”

Megjithë edhe minimale, akoma ekziston një farë shprese që diplomacia të mbizotërojë, por sanksionet ndaj Rusisë tashmë janë fakt. Përsa i përket Bullgarisë, si në shumicën e rasteve në ngurtësimin e dialogut midis Rusisë dhe Perëndimit, trazirat patjetër ndikojnë mbi ekonominë bullgare.

Tashmë u pezullua certifikimi i “Rrymës Veriore 2”, Gjermania dhe Franca do të pësojnë humbje, por për shtetet e vogla si Bullgaria, e cila është në një krizë energjetike pasojat do të jenë më se të prekshme. “Le të shpresojmë, se me masa energjike dhe avancuese, qeveria do të arrijë të parandalojë disa prej tyre, por nuk jam optimist. Ende është e paqartë nëse situata nuk do të shkallëzojë në teprime të reja”, thekson në përfundim Valeri Todorov.

• Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s përshëndeti shtyrjen e certifikimit të “Rrymës Veriore 2”

Foto: EPA/BGNES, BNR