Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Borxhi publik po rritet, por mbetet një prej borxheve më të ulëta në Evropë

БНР Новини
Foto: BGNES

Nuk ka shtet në botë, me disa përjashtime, i cili të mos ketë borxh publik. Borxhet më të mëdha në botë i kanë shtetet më të fuqishme në drejtim ekonomik – SHBA për shembull. Mirëpo, kjo nuk i shqetëson as autoritetet në Uashington, as bankat, as kompanitë financiare dhe investuese, të cilat konkurrojnë të blejnë letra shtetërore amerikane me vlerë. Të gjithë investojnë në ekonominë amerikane për shkakun e thjeshtë se e dinë shumë mirë se sa e fuqishme është ajo dhe nuk mund të përfytyrojnë se një ditë Shtetet e Bashkuara do të deklarojnë se nuk mund t’i paguajnë borxhet e tyre dhe do të falimentojnë. Në të njëjtën kohë situata në Greqi është krejt e ndryshme. Borxhi i vendit fqinj është 160 për qind e PBB-së dhe pothuaj nuk ka shanse të paguhet në të ardhmen e afërt.

Borxhi publik shtetëror është një nocion ekonomik, të cilin shumë njerëz nuk e kuptojnë. Mirëpo, specialistët janë në dijeni të kuptimit të tij.

Sa janë borxhet e Bullgarisë dhe çfarë do të thotë e gjithë kjo? Aktualisht ato kapin shumën prej 13.7 mlrd eurosh dhe vitin e kaluar janë rritur shumë, me mbi 2 mlrd euro. Më shumë mjete, pothuaj tërë sasia e borxhit të ri, janë harxhuar për dëmshpërblimin e depozituesve në bankën e katërt për nga madhësia në vend – Bankën Korporative Tregtare, e cila falimentoi për shkaqe politike dhe ekonomike. Mjaftë para u investuan në ndërtimin e disa segmenteve të veçanta të magjistraleve të papërfunduara. Sektori social, megjithë pagat e ulëta dhe pensionet poshtëruese, nuk mund të shijojë tortën financiare dhe në fund të fundit del se Bullgaria në vend që të ketë deficit në buxhet, ka tepricë. Nuk është e rastit se një prej firmave më të autoritetshme konsultuese në botë COFACE rriti vlerësimin e saj për Bullgarinë, duke u thënë shprehimisht atyre, që dëshirojnë të blejnë letra me vlerë të vendit, se risku është i pranueshëm. Kjo edhe një herë e ripohon faktin se ndër vendet evropiane Bullgaria radhitet për nga borxhet ndaj PBB-së në vend të tretë pas Estonisë, e cila nuk është ndër vendet më të pasura, dhe pas Luksemburgut, i cili është ndër vendet më të pasura. Raporti borxh/PBB në Bullgari është 28.7 për qind. Kjo është një arritje shumë e mirë dhe një prej stimujve para kandidatëve eventualë për blerjen e letrave shtetërore me vlerë. Mirëpo, këtu duhet shënuar se sivjet ligji ndalon marrjen e huave të reja nga jashtë. Nevojat janë kaq të vogla, se në rast domosdoshmërie, obligacionet e shtetit do t’u shiten vetëm investitorëve vendas. Është e dukshme lidhja me rezervën e grumbulluar fiskale prej 6.5 mlrd eurosh dhe me tepricën buxhetore për vitin 2016 prej 750 mln eurosh.

Mirëpo, ka diçka, që duhet shënuar sa i përket buxhetit dhe borxheve të shtetit. Priten zgjedhje të jashtëzakonshme parlamentare gjatë pranverës. Studimet sociologjike paraprake tregojnë barazi të përafërt në parapëlqimet ndaj forcave kryesore politike – Partisë së majtë Socialiste Bullgare dhe partisë së qendrës së djathtë GERB. Në qoftë se socialistët e marrin pushtetin, duke e zëvendësuar GERB-in, nuk do të befasohemi, po të shpallen më shumë masa sociale dhe më pak kufizime në harxhimin e parave shtetërore. Sigurisht që kjo do të ndikojë edhe mbi borxhet tona të brendshme dhe të jashtme, edhe mbi rezervën fiskale, edhe mbi tepricën buxhetore. Sidoqoftë, të gjithë ekspertët dhe vëzhguesit parashikojnë ngadalësim të rritjes së PBB-së këtë vit. Çfarë do të ndodhë praktikisht, ende nuk dihet, por gjithmonë ka nevojë për maturi dhe kujdes, sidomos në situatën e tanishme.

Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Bullgaria është ndër të parat në BE përsa i përket regjistrimeve të makinave të reja

Shitjet e makinave të reja në Bullgari në tetor u rritën tri herë më shumë se niveli mesatar i Bashkimit Evropian, ku blerja e makinave të reja ishte vetëm 1.1%. Sipas të dhënave të Asociacionit të Prodhuesve Evropianë të Automobilave, 75.9% e..

botuar më 24-11-23 1.20.MD

Lëvizje në ekonominë bullgare, por në mënyrë të pabarabartë në fusha të ndryshme

Ka lëvizje në ekonomi në çdo rajon të Bullgarisë, pasojat e krizës së Covid-it janë kapërcyer, turizmi është rikuperuar plotësisht, gjë që është e dukshme në zonat detare dhe në resortet tona balneologjike - ky është përfundimi nga të dhënat në analizën..

botuar më 24-11-20 7.35.PD

Niveli i papunësisë në Bullgari është ruajtur edhe në tetor

Numri i të papunëve që kanë filluar punë është rritur me 830, ose 5,9% krahasuar me një muaj më parë. Sipas të dhënave të Agjencisë së Punësimit, në tetor kanë filluar punë gjithsej 14852 persona të papunë. Sipas statistikave të Agjencisë, niveli i..

botuar më 24-11-18 12.11.MD