Parandalimi është ilaçi më i mirë për çdo një sëmundje. Dhe nëse gjatë muajit tetor fokusi botëror qe mbi profilaktiken e kancerit të gjirit tek gratë, gjatë nëntorit “u vëmë mustaqe” dhe e drejtojmë vëmendjen tonë drejt lëvizjes botërore Movember, e cila popullarizon kujdesin për shëndetin e meshkujve dhe po grumbullon fonde për luftë me vrasësin e qetë të meshkujve - kanceri i prostatës.
Tek ne fushata Movember organizohet që nga viti 2011 me qëllim rritjen e ndërgjegjësimit për problemet shëndetësore që prekin meshkujt.Të tillë janë kanceri i prostatës dhe i testikujve, si dhe shëndeti psikik dhe parandalimi i vetëvrasjeve. Një nga mjekët, i cili e përkrah përzemërsisht idenë për “Muajin e meshkujve” është urologu doktor Gjeorgji Gjeorgjiev, i cili tanimë 9 vjet merr pjesë në fushatë dhe lufton me stigmën e konservatorizmit dhe frikën nga ekzaminimi profilaktik tek bullgarët.
Në Bullgari nuk ka një statistikë reale të të sëmurëve nga kanceri i prostatës që nga viti 2016 e këtej dhe të dhënat të cilat doktori Gjeorgjiev dhe kolegët e tij përdorin janë nga shoqatat amerikane dhe evropiane të urologjisë, ku, sipas fjalëve të tij, kontrolli dhe regjistrimi i çdo një pacienti janë shumë më të përpikta. Tek ne diagnostikohen më shumë se 1500 raste të njerëzve të sëmurë në vit, por sipas specialistit pacientët me këtë sëmundje janë shumë më tepër nga të regjistruarit. Ka zgjidhje dhe ajo është në profilaktiken e rregullt. Atëherë sëmundja mund të kapet në stadin e herët, kur është krejtësisht e shërueshme.
“Në Bullgari si dhe në vendet e tjera kjo është sëmundja më shpesh e takuar onkologjike tek meshkujt. Sipas statistikësnjë nga 8 meshkuj merr diagnozën kancer të prostatës. Kuptohet, një pjesë e madhe nga këta pacientë e zhvillojnë sëmundjen në një moshë më të përparuar. Ndërkaq, në plan botëror kjo sëmundje është në vendin e dytë për nga vdekshmëria pas kancerit të mushkërive.
Me kalimin e viteve po vëmë re, se po diagnostikohen gjithnjë e më tepër pacientë të rinj, gjë e cila e bënsëmundjen të rëndësishme sociale, sepse shumë nga meshkujt janë në një moshë aktive për punë. Dhe kur kalojnë në një etapë të vonë të sëmundjes, kjo ndryshon rrënjësisht të gjithë jetën e tyre më pas. Problemi tjetër tek kanceri i prostatës është se zakonisht në fazat fillestare të sëmundjes nuk ka ankesa. Jo rastësisht në rrethet urologjike komentojmë se ky është vrasësi i qetë, sepse në pjesën më të madhe të rasteve pacienti nuk kupton dhe nuk ndien asgjë“ - thotë doktori Gjeorgjiev.
Organizata Botërore e Shëndetësisë rekomandon që profilaksia e kancerit të prostatës të fillojë me një vizitë kontrolli të paktën një herë në vit pas moshës 50 vjeçare. Kurse në rast një predispozite gjenetike ajo duhet filluar që nga mosha 45 vjeç, meqenëse rreziku nga një diagnozë e tillë është 50% më e lartë. “Ekzaminimet janë mënyra më e lehtë dhe për ta parandaluar dhe trajtuar sëmundjen në mënyrë efektive,” është kategorik doktori Gjeorgji Gjeorgjiev. Ai është i lumtur, se gjatë viteve të fundit gjithnjë e më shumë burra të rinj e vizitojnë për të realizuar ekzaminime profilaktike. Madje shumë gra kanë filluar të regjistrojnë orar për konsultime për partnerët dhe të afërmit e vet.
Ndaj faktorëve, të cilët e shtyjnë vizitën tek mjeku gjatë dy vjetëve të fundit shtohet dhe pandemia nga Covid-19 dhe frika nga vizita tek mjeku. Kjo është një frikë pabazë, por që mund të çojë në ndërlikime të mëdha, vë në dukje doktori Gjeorgjiev dhe saktëson se metodat moderne të shërimit janë jashtëzakonisht efektive.
Aktualisht ne disponojmë një aparaturë mjaft më moderne për diagnostikim të kancerit të prostatës, e pikërisht 3D fusion biopsia. Kjo është një metodë, në gërshetim me rezonancën magnetike bërthamore,me të cilën mund “ta kapim” kancerin në rangun nga 5 deri më 10 mm, që është një stad jashtëzakonisht i herët i sëmundjes. Ky është një kërcim i madh në diagnostikim, me të cilin mundim në 100% t’i ndihmojmë pacientët tanë”.
Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva
Foto: arkiv, BNRPara zgjedhjeve presidenciale në SHBA, jo vetëm amerikanët janë të emocionuar. Edhe evropianët po presin me frymë të lodhur rezultatet – a do të sillte vërtet një fitore për Kamala Harris zhvillimi i një politike të qëndrueshme, a është Europa gati..
Zoti i ka dhuruar njeriut cilësinë e madhe - të ëndërrojë, dhe ne ëndërronim që pikërisht këtu, në Muzeun Getty, të dëgjonim në bullgarisht për hapjen e një ekspozite të jashtëzakonshme, një ekspozitë kushtuar një populli të lashtë, një ekspozitë që flet..
Në edicionin e 14-të të Sistemit të Vlerësimit të Institucioneve të Arsimit të Lartë në Bullgari për vitin 2024, Universiteti i Sofjes “Shën Klementi i Ohrit” është në vendin e parë në 22 fusha profesionale. Sistemi i vlerësimit krahason performancën e 51..
105 vjet më parë, më 27 nëntor 1919, në periferinë e Parisit, Neuilly-sur-Seine, u nënshkrua një traktat që i dha fund zyrtarisht pjesëmarrjes së Bullgarisë..
Në BE ka reagime të ndryshme në lidhje me vendimin e presidentit amerikan Joe Biden për të lejuar Ukrainën të godasë thellë brenda territorit rus me armët e..