Çdo e diele e parë e shtatorit i kushtohet festimit të një kureshtjeje unike turistike në Bullgari - hekurudhës me binarë të ngushtë "Septemvri-Dobrinishte". Fillimi është vënë nga Shoqata Civile “Për linjën me binarë të ngushtë” dhe kryetari i saj Kristijan Vaklinov, i cili gjatë vitit 2017 inauguroi Shtëpinë-Muze të të ashtuquajturit “tren të vogël” dhe në godinën e vjetër të stacionit hekurudhor Cepina mblodhi historinë shekullore të linjës. Stacioni gjendet në grykën e lumit Çepinska, dhe ndërtesa u riparua dhe u restaurua plotësisht me punën vullnetare të mbi 20 personave gjatë dy vjetëve.
Qëllimi bazë është që të tërhiqen ndjekësit e kauzës së ruajtjes së hekurudhës së fundit me trase të ngushtë. Linja në vendin tonë është me një gjatësi totale prej 124.7 km. Ajo lidh ultësirën e Trakisë së Epërme, malet Rodopa, Rilla dhe Pirin dhe përgjatë rrugës së saj ndodhet stacioni më i lartë në Gadishullin Ballkanik - Avramovo, në 1267 metra mbi nivelin e detit. Gjatë vitit 2020 linja e vetme e mbetur me një trase të ngushtë në Bullgari u zgjodh në Top 10 të anketës së gazetës “Guardian” për udhëtime më piktoreske me tren në Evropë.
Çështja e ndërtimit të një hekurudhe në Rodopet u ngrit për herë të parë në vitin 1915. Gryka e Çepinit u zgjodh sepse përveç aksesit në mal, ka zonat më të populluara përgjatë lumit. Kështu, linja e ardhshme hekurudhore, përveç transportit të udhëtarëve, duhej të shërbente për transportin e drurit dhe mbrojtjen e këtyre territoreve bullgare të sapoçliruara. Sot, ndërtimi i linjës përmes malit po studiohet në universitetet e njohura të arkitekturës dhe ndërtimit jashtë vendit, për shkak të zgjidhjeve të jashtëzakonshme inxhinierie që lejuan tejkalimin e pabarazive të mëdha, përputhshmërinë e plotë me tiparet e terrenit, si dhe arritjen e 39 kilometrave të parë të gjurmës së linjës së ngushtë 760 milimetrash që ndërtohen me dorë në vetëm të 5 vjetëve.
Përpiloi: Vesella Krësteva
Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva
Edicioni i 18-të i Festivalit të Trashëgimisë së Lashtë "Shqiponja e Danubit" do të mbahet nga 14 deri më 16 qershor në dy vende në rajonin e qytetit Pleven - në koloninë Ulpia Escus afër fshatit Gigen dhe në kalanë romake "Ad Putea" afër fshatit..
Festivali Ndërkombëtar "Plovdiv - i lashtë dhe i përjetshëm: histori, etnologji, kulturë dhe art" hapet më 14 qershor dhe do të zgjasë deri më 16 qershor. Në veprimtarinë e organizuar nga Shoqata për Rikrijimin Historik “Filipopoll” priten..
A e dini se në kryeqytetin moldavian Kishinau ka një rrugë me emrin Hristo Botev? Pikërisht aty, rreth tre kilometra larg qendrës së qytetit, qëndron një monument mbresëlënës i poetit, revolucionarit dhe figurës publike bullgare, i cili vdiq..