Aparat i madh sa një marrës telefonik mund të zbulojë Covid-19 që parase të regjistrohet virusi me ndihmën e PCR testit. Ai u krijua nga shkencëtarë italianë, spanjollë dhe bullgarë dhe tashmë shfrytëzohet në diagnostikimin dhe kontrollimin e infeksionit.
Për të bërë konkluzionin a ka inflamacion në aparatin e frymëmarrjes mjafton që tetë herë njeriu të nxjerrë ajrin e thithur. Në këtë mënyrë mund të matet temperatura e mushkërive dhe të zbulohet ndonjë infeksion i ri. Supozohet se te koronavirusi, ashtu edhe te gripi, temperatura fillon të rritet parase të shfaqen simptomat klinike.
“Bëhet fjalë për një aparat i cili në mënyrë kushtëzuese mund të emërojmë termometër për mushkëri – shpjegon profesor Todor Popov nga Spitali Universitar “Shën Ivan Rillski”, pjesëmarrës në një projekt ndërkombëtar. – Ekziston një larmi termometrash të cilat na japin përfytyrim a ka në organizëm ndonjë inflamacion. Mirëpo, kur matet temperatura e ajrit të nxjerr, merret informacion jo vetëm për temperaturën e tërë organizmit, por edhe për gjendjen e sistemit të frymëmarrjes dhe në se në të ka ndonjë inflamacion.”
Aparati u krijua për pacientë me astma sepse kjo sëmundje karakterizohet me pezmatim të traktit respirator që këtu rritet edhe temperatura. Dhe pasi një proces i ngjashëm ndodh edhe te infeksioni Covid, ekipi ndërkombëtar vendosi të shfrytëzojë tashmë aparaturën e licencuar për të kontrolluar dinamikën e temperaturës. Kjo bëhet jo vetëm në Itali dhe në Spanjë, ku pacientët janë më shumë, por edhe tek ne, në Bullgari.
Tek ne më parë me aparatet e tilla u furnizuan njerëzit në kontakte me të infektuar me koronavirus. Me ndihmën e këtyre termometrave ata matin temperaturën çdo mëngjes dhe çdo mbrëmje, ndërsa rezultatet automatikisht regjistrohen në një sajt special. Kështu monitorohen në se në mushkëritë e tyre zhvillohet infeksioni.
“Këtu po flasim për telemjekësinë, për matjen e tipit më modern nga distanca - shton profesori Todor Popov. – Në këtë mënyrë pacientët nuk kontaktojnë me ndonjë person tjetër dhe kështu nuk mund të përhapin infeksionin. Nga ana tjetër mjekët ndjekin se si kalon infeksioni dhe e kontrollojnë gjatë kohës. Kur fillon të rritet temperatura e ajrit të nxjerrë, kur shfaqen simptomat e para – pra fakte që janë me rëndësi për kontrollimin e sëmundjes.”
Sipas profesorit Popov epidemia e koronavirusit te ne po shuhet, por asnjeri nuk mund të thotë në se do të ketë valë të re të infeksionit.
“Të flasim për gjëra të cilat akoma nuk i kuptojmë se si do të zhvillohen në të ardhmen përveç se është e papërgjegjshme është shenje e vetëbesimit të tepruar – shton profesori Todor Popov. – Personalisht unë nuk mund të bëjë supozime të cilët dalin jashtë përvojës së deritanishme. Në se mungon mjaftë informacion masat mbrojtëse janë mënyra në të cilën mund të kufizojmë infeksionin. Koronavirusi pëson ndryshime me kalimin e kohës dhe me siguri përhapja e tij varet edhe nga stina. Kjo është një gjë krejt e re për të gjithë ne.”
Përgatiti në shqip: Svetllana Ivanova
Foto: BNT, arkiv
Partia Popullore Evropiane rriti vendet e saj në krahasim me votimin për Parlamentin e mëparshëm Evropian në 2019 me gjithsej 186 deputetë. Ndërkohë, socialistët dhe demokratët pësojnë rënie me disa mandate nga zgjedhjet e mëparshme dhe do të kenë 135..
Në renditjen Impact Rankings 2024 të Times Higher Education (THE), botuar më 12 qershor 2024, Universiteti i Sofjes "Shën Kliment Ohridski" u rendit në vendin 401-600 në mesin e 1963 universiteteve në botë. Alma Mater merr pjesë në renditje për të..
Lodhja nga zgjedhjet, pjesëmarrja jashtëzakonisht e ulët e votuesve (pak mbi 30%), të rinjtë në qendrat e votimit dhe një shpresë e brishtë, thuajse e paperceptueshme për stabilitet dhe normalitet politik. Kështu mund t'i përshkruajmë zgjedhjet e kaluara..
Myslimanët në Bullgari festojnë Kurban Bajramin. "Kurbani është një fjalë arabe që do të thotë “afrim”. Përmes kurbanit, myslimanët bëjnë gjithçka që..
Për më shumë se 30 vjet, dy universitete bullgare ofrojnë studime cilësore në frëngjisht për degë dhe diploma teknike dhe inxhinierike të njohura në..
Pjesëmarrja dramatike e ulët e votuesve dhe vota e protestës është një prirje që po thellohet mes bullgarëve jashtë vendit, thonë sociologët. Duke..