Vendimi për njohjen e pavarësisë së rajoneve të Doneckut dhe Luganskut në pjesën lindore të Ukrainës, i shpallur në një fjalim të posaçëm nga Presidenti rus Vlladimir Putin, u kritikua ashpër nga vendet evropiane dhe komuniteti ndërkombëtar.

• Kriza rreth Ukrainës dhe pasojat për Bullgarinë

Pasiguria dhe paqëndrueshmëria, në të cilat ndodhet Ukraina padyshim do të ndikojnë mbi çmimet e një nga lëndët e para energjetike më të rëndësishme për Evropën – gazi natyror. Ata në mënyrë të pashmangshme do të rriten dhe do të prekin xhepat e konsumatorëve në të gjithë BE-në, për shkak të tregut të përbashkët energjetik.

“Ky është një treg i cili është po aq elastik si një balonë. Kur e shtyni nga njëra anë, ajo fryhet nga ana tjetër – komentoi në një intervistë për Radio Bullgarinë Kryetari i Forumit Bullgar të Energjisë dhe Minierave Ivan Hinovski. – Kriza do të gjenerojë pamjaftueshmëri i marrëveshjeve të gazit në Evropë. Do të kërkohen skema për kompensimin e pamjaftueshmërisë nëpërmjet importit të gazit të lëngshëm nga ShBA-ja ose Katari. Në çdo rast, deficiti do të rrisë çmimet aq sa mund të përballojë tregu. Mendoj, se do të fillojë dhe një proces i uljes së kërkimit të lidhur me falimentimin e shoqatave dhe ndërprerjen e konsumit të tyre.”

Sa i përket Bullgarisë, sistemi energjetik i së cilës në shkallë të madhe varet nga importi i gazit nga Rusia, Hinovski tha, se vendi ynë humbi shumë kohë, në të cilën lidhjen ndër sistemeve me Greqinë të përfundohet, ndërsa resursi i terminalit në Aleksandrupolis të mbushet dhe të shfrytëzohet në mënyrë efikase. Ky është një hap drejt një alternative reale për furnizimin e gazit.

“Monopolistët nuk kanë asnjë interes të diversifikojnë tregun tona të gazit dhe për këtë arsye ndalojnë ose pengojnë realizimin e këtyre projekteve” – thekson eksperti. 

A ekziston ndonjë alternativë për vendin tonë, e cila të zvogëlojë varësinë e sistemit të tij energjetik nga Rusia?

Përgjigja e shkurtër është po, por ajo është ende duke punuar në një shkallë të kufizuar ose është në pritje të zbatimit me fonde nga Plani i Rimëkëmbjes dhe Qëndrueshmërisë. Një nga vërejtjet që mori vendi ynë nga Komisioni Evropian është se planit të propozuar nga qeveria e parë e përkohshme e Stefan Janevit i mungojnë projektet specifike për të cilat Bullgaria duhet të marrë fonde:

“Grupi parlamentar i “Ka një popull të tillë” paraqiti tri projekte të ngjashme - sqaron Hinovski. - Njëri është për shfrytëzimin e mbeturinave shtëpiake për prodhimin e energjisë elektrike dhe të ngrohjes. Projekti tjetër lidhet me instalimet e oksigjen-hidrogjenit të projektuara për Ngrohjen Qendrore të Sofjes, të cilat do të reduktojnë shumë varësinë e ngrohjes nga gazi rus. Një instalim i tillë, i cili është një patentë bullgare, do të lejojë që konsumi i gazit natyror për prodhimin e të njëjtës sasi nxehtësie të bjerë deri në 60 për qind. Projekti i tretë ka të bëjë me energjinë gjeotermale, por është në fazën e studimit të fizibilitetit. Sipas asaj që shkruhet në të, rreth 10 për qind e energjisë termike në Sofje ka potencialin të jetë nga burime gjeotermale”.

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova

Foto: BGNES